Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ μου στο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ τού ΠΑΔΑ (Τρίτη 7 Φεβρουαρίου 2023, 6-8μμ στο κτήριο 16, αμφιθέατρο 002)
Ο μαρμαροθαυματοποιός ΚΩΣΤΑΣ ΝΤΑΗΣ: Ο σύγχρονος Μονέ-Παρθένης-Μπουζιάνης-Μπαχαριάν-Χαλεπάς…
Από τον ποιητή, θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Ο Δίας σαν χρυσή βροχή γονιμοποιεί την Γαία, εκπληρώνοντας το θέλημα τού παππού του, Ουρανού και εις πείσμα τού πλεονέκτη πατρός Κρόνου…
Ποτέ το νερό δεν ζωγραφίστηκε έτσι, ούτε από τον Μονέ.
Ποτέ το λευκό δεν έρευσε έτσι ούτε από τον Ασαντούρ Μπαχαριάν (στη Γκαλερί Ώρα, Ξενοφώντος 7).
Ποτέ το σχήμα δεν ήταν τόσο περιεκτικό, ούτε στον Παρθένη.
Ποτέ οι όγκοι δεν αποδόθηκαν τόσο τρισδιάστατα σε έναν καμβά. Ο Μπουζιάνης συναντάει τον Χαλεπά και ποιούν τον γλυπτο-ζωγράφο Κώστα Νταή, που έζησε σε χαλεπούς καιρούς, που τιμωρήθηκε για τις πρόωρες ζωγραφικές του επιδόσεις, αυτό όμως τον χαλύβδωσε να γίνει μεγάλος. Θα πρέπει ενδεχομένως να ευχαριστήσει τους διώκτες του.
Ο Μονέ θα ζήλευε αυτές τις λιμνογραφίες.
Ταξιδεύεις καλύτερα όταν κινείσαι γύρω από τους πίνακες τού Κώστα Νταή, σαν να είναι γλυπτά και τότε δημιουργείται ένας μετά-πίνακας, διαφορετικός κάθε φορά, ανάλογα με τον βηματισμό και το φως που πέφτει επάνω στο μεγαλούργημα.
Διεθνής καλλιτέχνης, παγκόσμιος, σωστά αξιοποιημένος σε έναν εκθεσιακό χώρο από τους ατμοσφαιρικότερους τής Αττικής, άριστα επιμελημένος από τον πολυκαλλιτέχνη και διαχρονικό μυαλό Νικόλαο Ζήβα, που είναι τόσο ιδιοφυής ώστε να μπορεί να γελάει σαν τον Μότσαρτ!!!
Μην χάσετε αυτό το σύγχρονο θαύμα. Εμπλουτίζει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα με την Υψηλή Αισθητική που απευθύνεται σε όλα τα μάτια κι απωκοδικοποιείται από μία ευρυτάτη γκάμα συνδημιουργικών θεατών οίτινες αναγιγνώσκουν το πασιφανές μυστηριώδες και μυούνται μέσα από αυτά τα τεχνουργήματα στο Αρχέγονο Φως, όπως αντανακλάται και διαθλάται στο νερό (σε όλες τις μορφές Αυτού).
Μετά περιπατητικής φιλοσοφημένης εκστάσεως,
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
info από το Δελτίο Τύπου:
ΑΡΧΈΓΟΝΕΣ ΌΨΕΙΣ ΤΟΥ ΓΕΝΕΘΛΊΟΥ ΤΌΠΟΥ
Ιδού ένας χρωστήρας που τιθασεύει την καταιγίδα πάνω από τον Κάμπο, παγιδεύει τη ροή του αρχαίου Πηνειού, του Όλυμπου τα προϊστορικά τα χιόνια κρυσταλλώνει. Η ζωγραφική ποίηση του Κώστα Νταή και η στοργή για τη γενέθλια γή του, αποτυπώνονται με ενάργεια και δυναμικότητα πάνω στο χαρτί και τον καμβά. Ξεπερνά την εντοπιότητα και καθίσταται μία Οικουμενική Ζωγραφική, που απογυμνώνει την τεχνολογική μνήμη του θεατή, ο οποίος μένει ξαφνικά ενεός, μπροστά στην ανέγγιχτη φύση. Η δραματικότητα των χειρονομιακών περασμάτων των χρωμάτων στην ζωγραφική επιφάνεια, προκαλεί μια αίσθηση πρωτογονικού τοπίου και επιφέρει την ταύτισή της με αυτό.
Ο ΚΏΣΤΑΣ ΝΤΑΉΣ είναι ένας δεξιοτέχνης της απλότητας, ένας δραματουργός φυσικών σκηνών, με λιγότερο ρομαντισμό και περισσότερη χειρονομία από τον Turner. Το έργο του μας (καθ)οδηγεί πίσω στα τοπία της καταγωγής μας, με τα οποία έχουμε χάσει την άμεση επαφή, παγιδευμένοι στους αστικούς κατακερματισμένους κλωβούς μας.
Η παρουσίαση των έργων του Κώστα Νταή τιμά τον χώρο μας και καθιστά ευνόητη τη χαρά και την ευτυχία της συνεργασίας μας.
Νίκος Ζήβας για την Zivasart Gallery
Σύντομο βιογραφικό:
ΚΏΣΤΑΣ ΝΤΑΉΣ
Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1954
Σπούδασε στη σχολή Καλών Τεχνών της Τήνου (1968 – 1971) και εργάστηκε στη ζωγραφική και τη γλυπτική στο μάρμαρο, στην Αθήνα και στη Λάρισα.
Την περίοδο 2003-2013 εργάστηκε στις αναστηλώσεις των μνημείων της Ακρόπολης των Αθηνών, ως εξειδικευμένος μαρμαρογλύπτης.
Συνεργάστηκε σκιτσογραφώντας με το λογοτεχνικό περιοδικό “Το Δέντρο”.
Είναι μέλος του Εικαστικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.
Έργα του ανήκουν σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Zivasart Gallery
Παντανάσσης 1 Μαρούσι
Τηλ. 210 6830648, 6936 531 703
η εισήγησή μου στο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΠΑΔΑ (Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2023, 6-8μμ, κτήριο 16, αμφιθέατρο 002) – προανάρτηση προκειμένου να έχουν χρόνο οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες να μελετήσουν και να συμμετάσχουν στη συζήτηση…
Συν-χρονικ-ότητες – Syn–chroni–cities
SYNCHRONICITIES_ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥΣ
(πέντε καλλιτέχνες κι ένας ποιητής συνδιαλέγονται
Πάνω από τα μαύρα σύννεφα που καλύπτουν την Ανθρωπότητα
Αναζητώντας το εκτυφλωτικό Φάος που διαλύει
Κάθε σκεπτομορφή αρνητικότητας και μίσους…
Υπέρ αγάπης συντονισμένες και συντονισμένοι,
Ο κάθε ένας κι η κάθε μία από την δική του ιδιοσυχνότητα
Συμβάλλει εποικοδομητικά στη σύνθεση
Ενός διεθνούς ψηφιδωτού
Με τα οικουμενικά νοήματα-αιτήματα
Ελευθερίας, Ισότητας-Ισονομίας, Δικαιοσύνης, Ειρήνης, Ευδοκίας, Ομονοίας, Αδελφοσύνης όλων…)
Μία συλλογική έκθεση με φωτογραφίες
Επαρκών καλλιτεχνών
Που αναζητούν το φως
Εντός κι εκτός
Δημιουργώντας τοπία
Αρρήτου πλησμονής
Και καθιερώσεως
Τού καθημερινού,
Καθοσιώσεως
Τού ανοίκειου,
Επισμαλτώσεως
Τού Αόρατου,
Εκλογικεύσεως
Τού Άρρητου,
Επικεραμώσεως
Τού Άφατου…
Πέντε φωνές, αέρινες και μυστικές, βροντώδεις κι υποτονθορύζουσες…
luminouseyeΚΕΙΜΕΝΑΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ
LUMINOUS EYE GERONTAKOS Synchronicities
Ηχοσκιάσεις και φωτοσώματα παλεύουν να ενσωματωθούν στον κόσμο τής ψυχρής ύλης, έντομα ενθυλακωμένα σε κεχριμπάρι, αρχαίο, μεσοποταμιακό.
Ματιές φυλακισμένες που απελευθερώνονται δια των αντιθέσεων, των αντιφάσεων, των ετερογενών προσχώσεων στο υπέρ-έδαφος τής Συλλογικής Συνειδητότητας.
Τέχνη το βλέπειν, τέχνη το ακούειν, τέχνη το γράφειν, άθλημα το συν-γράφειν κι όλα αυτά συναντώνται εδώ, μαζί, δια της συναισθητικής μεταφοράς που συνέχει το συνεκδοχικό (και συνεκδοτικό) αυτό έργο που ακτινοβολεί ιδιοφυώς ως μέρος αντί του όλου, αφού το Ά-Παν προνόμιον των αθανάτων είναι.
Είναι και φαίνεσθαι σε μια συνεκτική μεταφορά τού Αοράτου στα δεδομένα των ανθρωπίνων μεταισθήσεών μας.
Μετεικάσματα φαιά και ροδοβολούντα, σκιές και πρόσωπα, αγάλματα και άμφια, εικόνες οστεοφυλακίου, μηχανές και φύση σε μια αδιάσπαστη συμπλοκή.
Ουρανοί και γη, ηλιοβασιλέματα και νυχτερινά, τεχνητό φως και θείον.
Η Φύση το διαρκώς ζητούμενο κι αιωνία απουσία.
Τα χρώματα συνάδουν με το couleur locale και παραπέμπουν στην κατά Ευάγγελον Παπανούτσον «αισιοδοξία τής ανάμνησης».
Το «πρωτόγονο» δεν είναι και πρωτογονικό. Ηδονικό όμως είναι (αν όχι και ιδανικό).
Η εκ φύσεως ετερο-συγχρονικότητα αντιλήψεως κι αποτυπώσεως αίρεται (ή μάλλον περιορίζεται) στην καλλιτεχνική, στην «εσκεμμένη» φωτογραφία, όπου η πρόθεση αναζητά την εκπλήρωση, στην ερωτική στιγμή όπου συν-έρχονται χωρίς να προηγούνται ή να υστερούν.
Πέντε καλλιτέχνες, πέντε φωνές, άπειρες ματιές (μία για κάθε επαρκή θεατή-αναγνώστη).
Οι φωτογραφίες αυτές βλέπονται υπό βροχήν πάνω σε τσίγκους και σε ατέλειωτες καλοκαιριές τών ισημερινών τής καρδιάς μας.
Το ιδείν και το ειδέναι σε αναπότρεπτη σύγκρουση παραλλήλων τροχιών στην παραβολική γεωμετρία τού υπερβολικού παρόντος…
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΠΑΔΑ (Τρίτη 24/1/2023, 5-8μμ, κτήριο 16, αμφιθέατρο 002)
ΚΡΙΤΙΚΟΝ ΠΟΙΗΜΑ, ΠΟΝΗΜΑ ΔΙΑ ΖΩΣΗΣ ΜΕΤ’ ΑΠΟΧΡΩΝΤΟΣ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΑΣ ΑΙΤΙΑΣ
Ζωγραφική πανδαισία μέσα από υδατόχρωμη αχνογραφία, αφαιρετική αγιογραφία. λαϊκότροπη περιγραφικότητα και μυθική αφήγηση που παραπέμπει σε ένα σύμπαν ατομικό μα και κοινόχρηστο. Το ανάκτορο της Κνωσσού αναστηλώνεται και περιμένει να τοιχογραφηθεί από τον Γιώργο Βούρο, φωτογράφο των εσωτερικών τοπίων με την αδάμαστη κι αναπότρεπτη δι-υποκειμενικότητα.
Σιωπές και παύσεις τού πινέλου χαρίζουν στον επαρκή θεατή αναγνώστη αυτού του περίπλοκου αλλά φιλικού κώδικα τις εσωτερικές εκείνες ανάσες που του επιτρέπουν να αναλογιστεί, να αναστοχαστεί, να ανατροφοδοτηθεί και να αναλύσει τα προσλαμβανόμενα δια των αισθήσεων, τα εισερχόμενα στον λαβύρινθο τού μυαλού, που και την καρδιά περιέχει (το μεγαλύτερο διάνυσμα στη φύση).
Στην απλότητα η σοφία, στην καθαρότητα η αγνότητα. Το αχνόν και χάριν έχει. Όχι για λόγους ελλειπτικούς αλλά ως αποτέλεσμα πλήρους κατοχής των εκφραστικών μέσων από έναν καλλιτέχνη που έχει γνωρίσει τόσο πολύ το υλικό που μπορεί πλέον να παριστάνει και το αφ-υλοποιημένο, το άφυλο, το ά-φυλλον ακόμα, με την φιλότητα που εμφιλοχωρεί σε στόματα, σώματα, χρώματα και ψυχές που δεν έχουν χάσει την επαφή με την γενεσιουργό αιτία τους.
Ο Θεόφιλος κι ο Μακρυγιάννης περνοδιαβαίνουν στους πίνακές του, μαζί με τον Δον-Κιχώτη και το Τσερνομπίλ, ενόσω βαρκούλες πλέουν στον Πειραιά με ανάερα πανιά σαν σύννεφα υδάτινα.
Το στοιχείο του νερού κυριαρχεί εδώ, υπερχειλίζει το συναίσθημα, μας κατακλύζει, όμως δεν απειλεί να πνίξει τον θεατή, γιατί βρίσκεται καθισμένος στρογγυλά στην μεγαλοπρεπή ασφάλεια του εσωτερικού του θρόνου. Αυτός δεν βρέχει τα πόδια του στον Ιορδάνη. Είναι δουλειά τού πανάξιου καλλιτέχνη να βρέξει τα δικά του τα ποδάρια και να φέρει ψάρια για εμάς, τους πεινώντες και διψώντες Αλήθεια και Δικαιοσύνη.
Γιατί η Ομορφιά είναι συνώνυμη της Αρμονίας και το Κάλλος με την αλήθεια συνορεύει και την προϋποθέτει. Ατόφια. Αυτούσια και αδιαίρετη. Αυτεξουσία.
Έχει εξουσία πάνω μας αυτός ο αναγεννησιακός καλλιτέχνης, αφού μπορεί να κατευθύνει και να αναπροσανατολίσει την ματιά μας προς εσωτερικά τοπία ασυλλήπτου καθαρότητας, εκεί όπου το μάτι γίνεται αυτί και η συναισθητική μεταφορά κυριαρχεί.
Χαιρετίζουμε αυτό το πεπαιδευμένο ταλέντο. Είναι τόσος ο μόχθος και η επίπονη σπουδή κάτω από αυτά τα έργα που ο χρόνος διαστέλλεται και γίνεται χώρος, απλώνεται σε παράλληλα σύμπαντα και μας διαλύει στο υδατόχρωμα τής φιλοχόρου αμφιβολίας.
Είναι ευπρόσδεκτη στο μάτι και φιλόσθενος, αισθαντική και πανάκριβη αυτή η ματιά που προδίδει την εσωτερική πολυτέλεια της ελευθερίας που και το χρήμα την αγοράζει, ποτέ όμως δεν αρκεί για να ολοκληρώσει την απογείωση.
Το βλέμμα τροχιοδρομεί μέσα από τόσους ουρανούς, θάλασσες και βουνά αθάνατα, σύμβολα και τοπία εμβληματικά, μοτίβα αρχετυπικά μιας μυθιστορίας που επιτυγχάνεται μόνον με εικόνες, αποκλειστικά και μόνον με σοφά υπολογισμένες κινήσεις τού θυμικού στο ορατό ξεναγώντας μας στο Αόρατο και Άρρητο, στο Διαρκές.
Οξύνοια και δεξιοτεχνία καταδεικνύουν αυτοί οι πίνακες όπως τελετουργικά εκτίθενται σε ένα σκηνικό δρώμενο που επιτείνει την θεατρική συνθήκη της ανθρώπινης ζωής, της άϋλης πραγματικότητας, της δικής μας, της μόνης ανεκτής.
Η αφαιρετικότητα είναι εδώ επιδεξιότητα. Σοφία κι αυτοδυναμία.
Η μεγάλη Τέχνη μάς απελευθερώνει, μας διδάσκει και μας καθοδηγεί μέσα από την στενωπό της πιο σκαιάς Χαραυγής που οδηγεί αλάθητα στην καινούργια Αναγέννηση. Κι ο Γιώργος Βούρος είναι ένας προάγγελός της. Κορυδαλλός και χελιδόνι και κούκος. Μόνον που δεν είναι πια μόνος του, αλλά εκτεθειμένος εις το διηνεκές εις πλήρη λαμπρότητα.
Σημεία και τέρατα εξημερώνονται κάτω από τον χρωστήρα του.
Προφήτης μιας νέας εποχής που δεν έχει γλυκοχαράξει ακόμη.
Στοιχεία από κόμικς, κινηματογραφικά μοτίβα, λαϊκά θέματα και τεχνοτροπίες αλέθονται σε ένα χωνευτήρι υγιούς μεταβολισμού διακειμενικών αναφορών δημιουργώντας ένα μετείκασμα που μόνον οικείο δεν μπορεί να θεωρηθεί.
Η αν-οικείωση είναι βασικό συστατικό και θεμελιώδης λειτουργικότητα τής Τέχνης.
Είναι όλα αυτά γνώριμα και διόλου αναγνωρίσιμα. Σύνθετα κι όμως απλά.
Τοπία και μόλις του μέλλοντος χρονοκόσμου, που μπορούμε όμως ήδη να τα νοσταλγήσουμε, αμέσως μόλις εγκαταλείψει το βλέμμα μας τον καμβά.
Γιατί canevas, ένα μυστηριώδες δίχτυ είναι αυτό που μας περιορίζει και κρύβει την καθαρή θέαση πίσω από τα επτά πέπλα της Ίσιδας-Σαλώμης.
Χάρη σε αυτές τις πεποιημένες εικόνες, χάρη σ’ αυτά τα εικαστικά ποιήματα μπορούμε όχι απλώς να βγάλουμε τη μέρα μας αλλά και τη ζωή μας ολάκερη να αξιοποιήσουμε δημιουργικά.
Το κάλεσμα της μεγάλης Τέχνης δια της μιμήσεως καθίσταται κίνημα ψυχικόν κι ευφρόσυνον, παρανάλωμα πυρός εσωτερικού, από εκείνο που δεν καίει τους οφθαλμούς αλλά τους ζωογονεί.
Ο Γιώργος Βούρος ζωγραφίζει σαν να φωτογραφίζει κάτι που βλέπει μόνον εκείνος, γίνεται όμως αμέσως προσφιλές και σ’ εμάς, πολύτιμο, αναντικατάστατο, ανεπανάληπτο και μοναδικό.
Αναζητείστε τον. Αγοράστε τα πονήματά του. Ποτέ τον ίδιον. Θα σας χαρίσει την αθανασία της στιγμής που κρατάει αιώνες, τότε που κοιτάς έναν πίνακα κι είναι όλα φανερά. Ανεκτά. Ποθητά. Μονάκριβα. Και τα ψωμιά που στέκουν από μόνα τους όρθια στο αρτοποιείο ενός Θεόφιλου και τα συναισθήματα, τα αισθήματα και τα μετεικάσματα εκείνα που δεν μπορούσαμε να δαμάσουμε έως εκείνη την ευλογημένη ώρα που συναντήσαμε, διασταυρωθήκαμε κι ανταμώσαμε έναν μεγάλο καλλιτέχνη.
Τον Γιώργο Βούρο μέσα από το έργο του τον γνωρίσαμε. Ο άνθρωπος είναι απλώς το όχημα. Ο θαυματοποιός είναι ο συνδημιουργικός οφθαλμός τού θεατή. Του κάθε επαρκούς αναγνώστη μιας τέχνης πανάρχαιας αλλά κι ολοζώντανης, αφού ανατροφοδοτείται διαρκώς από τα νάματα της αγωνίας μας, της ανθρώπινης, της υπαρξιακής.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
info:
ΠΟΛΕΙΣ & ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Είναι μια εικαστική δουλειά που γεννήθηκε μέσα από την ανάγκη να μιλήσω εικαστικά για τα τρέχοντα γεγονότα που συμβαίνουν τώρα αλλά ίσως και παλιότερα σε διάφορες πόλεις του κόσμου και εν τέλει και στον ίδιο τον Πλανήτη Γη που κατοικούμε.
Είναι η υποκειμενικά δική μου άποψη για κάποια γεγονότα που έχουν διαδραματιστεί στον 20 & 21 αιώνα που θεωρώ ότι έχουν στιγματίσει τον σύγχρονο ανθρώπινο πολιτισμό μας.
Οι βάσεις δεδομένων των εικόνων που έχω χρησιμοποιήσει είναι από
πραγματικές φωτογραφίες που έχω συλλέξει από το διαδίκτυο.
Είναι μια εικαστική αφήγηση των γεγονότων στις Πόλεις που συνέβησαν κατά κάποιον τρόπο με μια δημοσιογραφική ματιά.
Στους προηγούμενους αιώνες πριν την ανακάλυψη της Φωτογραφικής Τέχνης και τεχνικής, οι ζωγράφοι εκκαλούντω να αποτυπώσουν τα σημαντικά συμβάντα και πρόσωπα της εποχής τους.
Στα έργα αυτά αφ ενός κάνω αναφορές σε πραγματικές στιγμές της ζωής που έχει αποτυπωθεί από τον φωτογραφικό φακό, αφ ετέρου κάνω αναφορές και σε έργα μεγάλων ζωγράφων του παρελθόντος που ζωγράφιζαν υπηρετώντας τον ίδιο σκοπό, για να αφήσουν ανεξίτηλα στο χρόνο γεγονότα και συμβάντα της εποχής τους. Αφηγούνταν την Ιστορία ζωγραφίζοντας, αφήνοντας μηνύματα για αυτούς που θα έρθουν στο Μέλλον.
Με την ίδια διάθεση με αυτούς τους ζωγράφους του παρελθόντος μικρούς ή μεγάλους δουλεύω με αυτή την ζωντανή εικαστική ενότητα ΠΟΛΕΙΣ & ΓΕΓΟΝΟΤΑ.
Και λέω ζωντανή γιατί είναι μια ενότητα που νέα έργα θα γεννούνται συνέχεια από νέα γεγονότα και συμβάντα σε Πόλεις του πλανήτη μας που μας επηρεάζοντας συλλογικά.
Σε αυτή την πρώτη παρουσίαση της εικαστικής ενότητας ΠΟΛΕΙΣ & ΓΕΓΟΝΟΤΑ
παρελαύνουν και επι μέρους ενότητες έργων όπως:
Tο έργο « Αθήνα – Δελφοί » που κάνει την σύνδεση της Αρχαίας Ελλάδας με την 200 χρόνων νεότερη Ελλάδα που παρουσιάζεται με τα έργα « Ναύπλιο », « Σμύρνη »,
« Πειραιάς – Σαλονίκη ».
Το έργο « Βαρκελώνη – Κωνσταντινούπολη » που από μόνο του είναι μια ενότητα για την συνομιλία και ανάταση του ανθρώπου με το Θείο.
Έργα επικά όπως « Χαλέπι – Μυτιλήνη », « Μιλάνο – Γιουχάν – Μαδρίτη »
« Τσερνόμπιλ – Χιροσίμα – Ναγκασάκι – Φουκοσίμα » και το τρίπτυχο έργο
« Teranica » μια κραυγή αγωνίας για το Παρόν & το Μέλλον για το σπίτι μας τον πλανήτη Γη !
Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΟ ΠΑΔΑ (Τρίτη 17/1/2023, 5-8μμ, κτήριο 16, αμφιθέατρο 002)
Γεωργίου Τσάτσου, Στη Σκιά τής Ακρόπολης, Εκδόσεις Παρισιάνου, Αθήνα 2022, σελ. 205
Από τον ποιητή, θεατρολόγο, μεταφρασιολόγο, κριτικό
Καθηγητή Κωνσταντίνο Μπούρα
Με τον απολαυστικώς εικονογραφημένον αυτόν τόμον κλείνει η ευθυμογραφική τριλογία μετανεωτερικής αναπλάσεως τής αρχαίας μυθολογίας για διδακτικούς αλλά και δια επαγωγικούς ψυχαγωγικούς λόγους.
Σκοπός εδώ είναι η αισθητική αναγνωστική ηδονή μέσα από την περιδιάβαση σε οικείους και παγκόσμιους πλέον μυθολογικούς τόπους και μοτίβα, που έχουν καταστεί πλέον Πολιτιστική Κληρονομιά ολάκερης της Ανθρωπότητας, Ενιαίας και Αδιαιρέτου.
Αυτή η ολιστική αντίληψη τού Ανθρώπου ως αναπόσταστου (ελλόγου) στοιχείου, αρμονικώς εντεταγμένου εις το Όλον / Άπαν (All That Is) των πολυθεϊστικών θρησκειών, αλλά και των προσωκρατικών λεγομένων φιλοσόφων, που ήταν και επιστήμονες και ποιητές-προφήτες (όπως θα τους αποκαλούσαν οι Λατίνοι θεωρητικοί τής Λογοτεχνίας με τον όρο poeta–vates).
Όσον κι αν αμφισβητούμε σήμερα, στη δίνη τής χαοτικής μετανεωτερικής, μεταιχμιακής, μεταβατικής ταραγμένης εποχής μας, κάθε τι που έχει σχέση με ταλέντο, πνεύμα, ένθεο ον, προφητεία και κάθε τι που δεν έχει σχέση με την παράλογη πραγματιστική χρηματοθηρεία και χρησιμοθηρεία μας, τα ψήγματα εκείνης της πανάρχαιας «μαγικής σκέψης» παραμένουν στον ερπετοειδή εγκέφαλο τής Ανθρωπότητας και λειτουργούν αγχολυτικά στην Συλλογική Συνειδητότητα, γαληνεύοντας το Υποσυνείδητο από τους αυτόχθονες «Λαιστρυγόνες και Κύκλωπές» του.
Κάθε φορά που μια τεχνολογική επανάσταση (στη συγκεκριμένη περίπτωση η Τέταρτη Ρομποτική Βιομηχανική Επανάσταση με τους κβαντικούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές απείρως ταχύτερους των σημερινών να μας βομβαρδίζουν μελλοντικώς με δυσμεταβολιζόμενα «όρη» κοινωνουμένης Πληροφορίας), το καλλιτεχνικό μέρος της Παγκόσμιας Νόησης τείνει να δημιουργήσει ανασκευάζοντας τα αφηγήματα που θα διευκολύνουν αυτή τη μετάβαση χωρίς ιδιαίτερους μαζικούς κραδασμούς, ελαχιστοποιώντας τις ατομικές αναταράξεις.
Κι αν στον προηγούμενο αιώνα διακηρύχθηκε (ευθαρσώς κι ανοήτως, κατά την ταπεινή μου γνώμη) πως «Ο θεός πέθανε», σήμερα έχουμε ανάγκη περισσότερο παρά ποτέ την μυθολογία, αποκεκαθαρμένη από την στείρα δογματική θεολογία προκειμένου να μεταβούμε σε περισσότερο συνεργατικές ομοιογενείς, παγκοσμιοποιημένες κοινωνίες, σε αρμονική συνύπαρξη μεταξύ τους και με το Όλον.
Επομένως μπορεί να πέθαναν οι αρχαίοι θεοί, όχι όμως και η Σκέψη που τους γέννησε. Απομένουν ως σύμβολα (μοτίβα, θέματα και εργαλεία) σε μια αέναη φαντασιωτική λειτουργία που τείνει κάθε φορά στο Κυρίαρχο Αφήγημα που εκτονώνει τις κοινωνικές εντάσσεις.
Αυτό ακριβώς δεν είναι το νόημα τού Πολιτισμού; «Πόλις εστί νόμω», έλεγαν, έγραφαν κι επίστευαν οι αρχαίοι.
Εμείς όμως σήμερα, παρασυρμένοι στην αποδομητική μανία των Ηροστράτων τού αιώνα μας, ερχόμαστε να χτίσουμε πάνω στα ερείπια των προηγουμένων, τους σύγχρονους ναούς, τις οικίες και τα ευαγή, κοινωφελή οικοδομήματά μας (τους «ευκτήριους οίκους», από τους οποίους βγαίνει η λέξη «κτήριο», κατά Μπαμπινιώτη).
Σε αυτό ακριβώς το σημείο μιας πολιτισμικής καμπής που τείνει προς μία καινούργια Αναγέννηση έρχεται το αγαθοποιό πνεύμα τής μυθολογικής σάτιρας να μιλήσει για τα σοβαρά μέσα από τα φαινομενικώς αστεία.
Ουδέποτε εκπίπτει στο γελοίο αυτός ο εικονογραφημένος ειρωνικώς σατιρικός λόγος, που θίγει μεν τα κακώς κείμενα, δεν προσβάλλει όμως ουδόλως τα πιστεύω των αντιφρονούντων. Μα ποιοι θα μπορούσαν να είναι αυτοί; Οι πάσης φύσεως άκριτοι αρνητές τού αληθινού. Τόσο απλά.
Στην απλότητα η σοφία. Η τού Θεού Αγία Σοφία και των ανθρώπων η ταπεινή, ελλειπτική (προσώρας) πρόσβαση στην αρχαία Γνώση.
Πολιτιστικό επίτευγμα και πολιτιστικό αγαθό για κοινωφελή χρήση είναι αυτή η Τριλογία, που θα ολοκληρωθεί ενδεχομένως (όπως και οι αρχαίες δραματικές τριλογίες) με ένα «σατιρικό δράμα» για τον απανταχού Ηρόστρατο.
Αναμένοντας το επόμενο εικαστικό-λογοτεχνικό επίτευγμα δεν μένει παρά να εξάρω ως κριτικός το άριστον του αποτελέσματος.
Μετά Λόγου Γνώσεως,
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
ΤΟ ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΠΑΔΑ (κτήριο 16, αίθουσα 002, 5-8μμ) Τρίτη 10/1/2023
“Το κολλάζ ως ποίημα”
για την
έκθεση “Πλανητική ταραχή”
τού Ντίνου Σιώτη
στον εκθεσιακό χώρο τού Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης (εγκαίνεια την ερχόμενη Τετάρτη 18 Ιαναουαρίου 2023, 8μμ) – ΘΑ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ ΣΧΕΤΙΚΗ PERFORMANCE από τον Κ. Μπούρα
Επιδαψιλευθέν πόνημα υπό τού ποιητή, θεατρολόγου, μεταφρασιολόγου και κριτικού Κωνσταντίνου Μπούρα…
Σκαλίζοντας κάθε μέρα το βασανισμένο από τα αυτόκλητα όνειρα θυμικό μας σώμα, καταφεύγουμε στο νοητικό, όμως εκεί δεν βρίσκουμε την θαλπωρή μιας γάτας που λιάζεται φιλοσοφούσα στον χειμωνιάτικο ήλιο τής Τήνου, απέναντι από την Δήλο.
Η ποίηση αναβλύζει, Ζωοδόχος Πηγή Αενάου Φωτός, όταν Ποιητής είσαι.
Η Ποίηση είναι γένους θηλυκού. Καθώς και η ζωγραφική.
Το κολλάζ γένους ουδετέρου. Και αντιδάνειον, ενδεχομένως…
Με αυτά τα ίσως, τα μπορεί / δύναται, ενδεχομένως, οσονούπω, η Ποίηση προχωράει καθημερινά στην ανηφορική πορεία της. Κι όποιος πει ότι είναι εύβατος ατραπός, δεν ξέρει ακριβώς περί τίνος ομιλεί.
Ποίησις αυτοθυσία εστί.
Ποίησις μεταβολισμός τού αρνητικού σε θετικό και του αχώνευτου σε θρεπτικό.
Ποίησις το αντίθετον τής Οιήσεως.
Ποίησις βράχυνσις τής Δημιουργικής Πνοής Εκείνου Τού Πρωταρχικού Όντος.
Ποίησις, πίδαξ αναβλύζων εκ μελαίνης οπής, εκεί βαθιά στους / στις «ολκούς νεών» τού Γαλαξία.
Όταν η Ποίηση αγγίζει το ΆΡΡΗΤΟ,
Όταν η Ποίηση συναναστρέφεται το ΆΦΑΤΟ,
Όταν η Ποίηση ερωτοτροπεί με το ΑΟΡΑΤΟ,
Τότε ο ποιητής που θέλει να μιλήσει για το Τώρα
(επηρεάζοντας ενδεχομένως επί τα βελτίω την
Περιρρέουσα ατμόσφαιρα)
Μοιάζει σαν να κολυμπάει στο Κενό,
Να διαπλάθει το Τίποτα,
Να διαμορφώνει συνειδήσεις όντων
Αγέννητων εισέτι…
Τότε ο Ποιητής στριμώχνεται. Κατακλύζεται από τις ειδήσεις. Καταφεύγει στις εικόνες που τον πολιορκούν, τυπωμένες, φευγαλέες, πομφολυγικές.
Και τότε παίρνει μαχαίρι και ψαλίδι, χαρτοκόπτη και κόλλα,
Σκληρό χαρτί, χοντρό χαρτόνι ή και λεπτό ξύλο ακόμα (κοντραπλακέ)
Και τότε θεουργεί δραπετεύοντας από τις λέξεις,
Στις οποίες όμως πάντα επιστρέφει,
Όπως ο Οδυσσέας στην Ιθάκη του.
Παρακολουθώ εδώ και δέκα τρία χρόνια
Την καθημερινή κυοφορία τού Ποιητή και Δασκάλου μου
Ντίνου Σιώτη
Και σας διαβεβαιώνω πως δεν πρόκειται για ανεμογκάστρι,
Αλλά για μια ειλικρινή ανάγκη ζωτικής σημασίας
Να εκφραστεί για το σήμερα
Λες και δεν υπάρχει αύριο
Ενώ το χθες κρέμεται εκεί στον τοίχο σαν εικόνισμα.
Εικόνες μιας άγνωστης θρησκείας,
Χωρίς ίχνος θρησκευτικότητος,
Ανευλαβείς ίσως,
Ουδέποτε βέβηλες όμως
Είναι οι συνθέσεις αυτές,
Αλλοτροπικές
Και αλλόκοσμες,
Με στοιχεία όμως τού κόσμου ετούτου,
Όσο κι αν είναι εκβραχισμένος, διαπλατυσμένος,
Εκθεμελιωμένος
Κατά το δοκούν
Προκειμένου να καλλιεργηθεί
Από την φιλάνθρωπον αξίναν
Ενός νησιώτη
Που δεν είναι χωρικός
Μήτε αστός,
Αντιμετωπίζει όμως τα ανθρώπινα
Με άπειρη καλοσύνη,
Με την Σοφία της γάτας
Που είναι τόσο αυτάρκης ώστε να επί-
Κοινωνεί.
Πολιτικά θέματα, ο χώρος της διαφήμισης, η προβολή τού ερωτισμού για εμπορικούς λόγους, σύννεφα και στερεώματα άλλων πλανητών, η πανταχού παρούσα Ποίηση, η ακάματος στιχοποιία, η ακήρατος εικονοπλασία, η εγγενής μελαγχολία, αείποτε ενισχυομένη από καινοφανείς καταστροφές και παντοειδείς κινδύνους.
Ο μεγαλύτερος όμως κίνδυνος, ο τρανότερος ίσως
Είναι να σταματήσει αυτή η παραγωγή,
Ο φούρνος να πάψει να εκβάλει τα ποιητικά ψωμιά του
Και οι εικόνες να βουλιάξουν πάλι
Στον κυκεώνα
Μιας παραζαλισμένης ανθρωπότητας
Στο κατώφλι τής καινούργιας Αναγέννησης
Κάτω από το λάβαρο
Τής Τέταρτης Ρομποτικής Τεχνολογικής Επανάστασης.
Ως αντίδραση ίσως στην γραφειοκρατία των μηχανών,
Ως αντίπαλον δέος τής Τεχνητής Νοημοσύνης
Μπορείτε να δείτε τα αναπαραστατικά αυτά παίγνια
Ενός θεού μοναχικού
Που επιμένει να κοινωνήσουμε των αχράντων μυστηρίων
Ενός Σύμπαντος που μας περιβάλλει, μας συνέχει και μας διακατέχει
Ανυπέρβλητο.
Με δέος εκστατικόν
Στέκομαι απέναντι σε αυτά τα δημιουργήματα
Που συνδυάζουν Τέχνη τού Λόγου και Τέχνη τής Εικόνας.
Μου θυμίζουν τις βραχογραφίες στα παλαιολιθικά σπήλαια,
Εκεί που καταφεύγουμε πάντα
Όταν τής αδιάκοπης Ανάπτυξης ο πυρετός μάς καταβάλλει.
Η εξ-Έλιξις είναι εφικτή μόνον χάρη στους Ποιητές.
Στους Εικονοποιητές, στην συγκεκριμένη εκδοχή.
ΝΤΙΝΕ ΣΙΩΤΗ υποκλίνομαι ταπεινός απέναντι στο μεγαλείο
Τού εκπληρωμένου ταλέντου σου.
Μετά επί-Λόγου Γνώσεως,
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας ευγνώμων
info:
ΕΚΘΕΣΗ ΚΟΛΑΖ ΝΤΙΝΟΥ ΣΙΩΤΗ
Πλανητική κωμωδία
Κόλαση – Καθαρτήριο – Παράδεισος
ή
κόβοντας, βλέποντας και κάνοντας
Κολάζ σημαίνει καταστρέφεις εικόνες για να φτιάξεις άλλες, σημαίνει γράφεις ποιήματα με εικόνες, σημαίνει ταξίδι παραστάσεων προς τα πίσω και προς τα εμπρός, σημαίνει βλέπεις τι έχεις μπροστά σου, τι υπάρχει διαθέσιμο, πώς μπορείς να το ψαλιδίσεις και πού μπορείς να το βάλεις, πού μπορείς να το κολλήσεις, τι μπορείς να κατασκευάσεις. Με βάση την αρχή «Κόβοντας, βλέποντας και κάνοντας» ο Ντίνος Σιώτης, που φτιάχνει κολάζ εδώ και μισόν αιώνα, εκθέτει (πενήντα με εβδομήντα) κολάζ του που ανασυνθέτουν έναν κόσμο διαλυμένο, ταραγμένο, καθημαγμένο, μαγεμένο που επιμένει όμως στην αναζήτηση του παραδείσου.
Η σημερινή μου εισήγηση στο διαδραστικό εργαστήριο κριτικής σκέψης του ΠΑΔΑ (κτήριο 16, αμφιθέατρο 02, Τρίτη 10/1/2023, 5-8μμ)
ΧΟΡΟΘΕΑΤΡΟ, ΣΩΜΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΝΟ / ΚΑΜΠΟΥΚΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ ΩΣ ΔΙΑΡΚΕΣ ΠΕΔΙΟ ΑΝΑΦΟΡΩΝ, ΠΡΟΒΟΛΩΝ, ΑΝΑΔΡΟΜΩΝ…
Από τον ποιητή, θεατρολόγο, μεταφρασιολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Ο αιλουροειδής/ερπετοειδής/πιθηκοειδής άνθρωπος που έχει χάσει την ικανότητα να πετάει νοσταλγεί την ουράνια ευδαιμονία των άλλων διαστάσεων, θέλει να αναπτερωθεί, να εκστασιαστεί, να απαλλαγεί από την βαρύτητα και το μόνο που επιτυγχάνει μετά από κάθε απέλπιδα προσπάθεια είναι να αυξήσει την εντροπία τού ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΕΠΟΧΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΕΠΙΤΥΧΕΙ ΤΗΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΥΠΟΘΗΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ.
Σε έναν κόσμο ρευστό (όπως τον παριστάνει ο μεγάλος Βαν Γκογκ στους πίνακές του) τα έντρομα και περιδεή ανθρώπινα όντα φτιάχνουν κουτιά (κύβους κατά προτίμησιν, αλλά και ορθογώνια παραλληλεπίπεδα, ποτέ σφαίρες) κι εγκλείονται οικειοθελώς μέσα τους αναπτύσσοντας και καθιερώνοντας πολύπλοκα συστήματα ιεραρχίας και κοινωνικής διαστρωμάτωσης, όπου η εξουσία δεν ισοκατανέμεται – κάτι τέτοιο φαντάζει ακόμα ευτοπικό…
Το αποτέλεσμα αυτού τού πλατωνικού/σωκρατικού «σπηλαίου των Ιδεών» είναι ότι ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΔΟΥΝ, ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ, ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΟΥΝ και θυματοποιούν πάραυτα όλους/όλες τους/τις/τα μάντεις, προφήτες, προορατικούς, αλαφροΐσκιωτους μετατρέποντάς τους σε «αποδιοπομπαίους φαρμακούς» αίροντας το μίασμα των μικροβίων που συνεπάγεται αυτός ο στενός συγχρωτισμός σε απομονωμένο χώρο.
Αυτή η ιστορία επαναλαμβάνεται από αρχαιοτάτων χρόνων. Έτσι γεννήθηκε το αρχαίο δράμα, το ινδικό θέατρο σκιών, το γιαπωνέζικο θέατρο Νο (αριστοκρατικό) και το περισσότερο λαϊκό θέατρο Καμπούκι (καρναβαλικώς κωμικό, αλλά εν τούτοις στυλιζαρισμένο)…
Έτσι γεννήθηκε σε εποχές σκοτεινές αχανών αυτοκρατοριών και παγκοσμιοποιημένων υδροκέφαλων οικονομιών οι περιπλανώμενοι μίμοι, παντόμιμοι, ζογκλέρ, μιμάδες που ταυτίζονταν με τις πόρνες…
Και σήμερα, στις διαδοχικώς κυματοειδείς απόπειρες παγκοσμιοποίησης, το «σωματικό θέατρο» παίρνει το προβάδισμα στο πολιτισμικό μίξερ που λειτουργεί με πολύ θόρυβο σε χαμηλές συχνότητες.
Βεβαίως, υπάρχει και το υψίσυχνο στην Τέχνη (για να θυμηθούμε το περίφημο «περί ύψους» δοκίμιο τού Λογγίνου). Αλλά αυτό αποτελεί εξαίρεση γιατί προσκρούει στην βαθιά εμπέδωση τού εκάστοτε κώδικα, απαιτεί δηλαδή μία εξειδικευμένη μόρφωση που δεν μπορούν να κατέχουν οι παντοειδείς σκλάβοι. Ας μην ξεχνάμε πως ο Μέγας Αλέξανδρος προσάπτει στον δάσκαλό του Αριστοτέλη ότι διδάσκει τις καινοφανείς θεωρίες του και σε μη πριγκιπικά ώτα…
Το “physical theatre” είναι μια πραγματικότητα από την δεκαετία τού 1960, ταυτίζεται με την ειρηνική επανάσταση των «παιδιών των λουλουδιών», την δεδηλωμένη οργή τού «Μάη τού ’68» και θεωρήθηκε επαρκώς από την λεγομένη «Σχολή τής Φρανκφούρτης».
Σταδιακά ενσωματώνεται σε περισσότερο σύνθετες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και λειτουργεί ως πρώτη ύλη σε μετανεωτερικές συνδημιουργίες που εμπλέκουν και τον λόγο σε ακουστική, έντυπη ή συμβολική μορφή.
Κι εδώ ακριβώς ανακύπτει το πρόβλημα: ΠΩΣ ΑΠΟΣΥΜΒΟΛΙΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ, ΑΔΕΣΜΕΥΤΟΣ, ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΦΑΝΗΣ ΣΚΗΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ;
Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως συναποτελείται από πλειάδα συνδυαζομένων κωδίκων που απευθύνονται και στις έξι αισθήσεις (αφού χωρίς τη διαίσθηση η φαντασιακή λειτουργία είναι λειψή, κολοβή κι αδυνατεί να δημιουργήσει πλήρες μετείκασμα στον εγκέφαλο και στην ψυχοσωματική δομή κάθε θεατή ξεχωριστά).
Βεβαίως, το αμύητο κοινό μαγεύεται από χοροθεατρικές παραστάσεις όπως αυτή με θέμα τις «Βάκχες» από την περίφημη κι εξαίρετη ομάδα «κι όμΩς κινείται» που μεγαλουργεί κάθε βράδυ ξετυλίγοντας το κουβάρι τής αποδόμησης στο Θέατρο Ροές.
Αριστοτελική «όψις» και «ηχητικό τοπίο», μυρωδιές, ιδρώτες και μεταλλικές κατασκευές οι οποίες αποσυντίθεται κάτω από το βάρος ακροβατών που κινδυνεύουν να τραυματιστούν σοβαρά, προβολές στίχων και περιδέσεις των καθισμάτων με άσπρο σκοινί που χρησιμεύει για να χωρίσει την αρένα από το Κολοσσαίον (οι χορευτές που δεν συλλειτουργούν εκείνη τη στιγμή κάθονται από την άλλη πλευρά τού σχοινιού)…
Η τραγωδία διαφεύγει από κάθε μη γραμμική αφήγηση. Χρησιμεύει ως έναυσμα για την υπέρβαση τής τετράγωνης λογικής.
Στην αρχή βλέπουμε έναν κύβο κρεμασμένον από την οροφή με τις τρεις πλευρές του καλυμμένες από ριζόχαρτο (παραπέμποντας στην παραδοσιακή ανατολίτικη εσωτερική αρχιτεκτονική).
Οι ηθοποιοί-Performer ακροβατούν πάνω στα μεταλλικά μέρη δίνοντάς μας την ψευδαίσθηση τού συμπαγούς. Κι όταν αυτό το καταφέρνουν αρχίζουν να καταργούν τους τοίχους σχίζοντας το χαρτί, περπατώντας στην οροφή τού κύβου, καταδυόμενοι στα υπόγειά του μέχρι που – στο τέλος – ο κύβος αυτός έχει γείρει (σαν να πετάμε πάνω του λοξά).
Αυτό και μόνον αρκεί για να γεμίσει με αγωνία έναν σκηνικό χρόνο απροσδιόριστο σε έναν σκηνικό χώρο ρευστό και επαπειλούμενο από κάποιον ανεπαίσθητο σεισμό πολιτισμικού τύπου.
Γιατί περί αυτού πρόκειται: ο Δυτικός μας Πολιτισμός, αποκομμένος από τις βαθιά μυστικιστικές ανατολίτικες ρίζες του μπατάρει ανεπανόρθωτα.
Αυτό είναι και το οπτικό/σκηνογραφικό αποτέλεσμα όλης αυτής τής δράσης που εκτυλίσσεται μπροστά στα έκθαμβα σώματά μας με κυμαινόμενο ρυθμό, μακράν των συνήθων αγχωτικών αστικών δραστηριοτήτων μας κι αυτό χαρίζει τις απαραίτητες εκείνες σιωπές και παύσεις που επιτρέπουν την εμπέδωση των παντοειδών πολύπλοκα συνυφαινομένων κωδίκων, που – ελλείψει ιντερμεδίων – θα προκαλούσε αφόρητη νοητική σύγχυση. Κάτι που ευτυχώς δεν συμβαίνει στην εν λόγω περίσταση.
«κι όμΩς κινείται». Μια διεθνής ομάδα με παγκόσμιες προδιαγραφές και αξιοσημείωτες μελλοντικές υποθήκες…
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
info:
κι όμΩς κινείται
ΒΑΚΧΕΣ
Η δημοφιλής ομάδα Ελλήνων ακροβατών και χορευτών «κι όμΩς κινείται» καταπιάνεται για πρώτη φορά με το Αρχαίο Δράμα και δημιουργεί μια σύγχρονη performance διονυσιακής τελετουργίας με βάση τις «Βάκχες» του Ευριπίδη και το «Σπαραγμό» της Μαργαρίτας Λυμπεράκη, συντηρώντας επί σκηνής έναν κόσμο από χαρτί… Πρεμιέρα ανήμερα τα Χριστούγεννα και για συγκεκριμένο αριθμό παραστάσεων. Στο Θέατρο Ροές.
Θέατρο Ροές
Ιάκχου 16, Γκάζι | τηλ 2103474312
ΠΡΕΜΙΕΡΑ
25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022
Παραστάσεις
25, 26, 27, 28 Δεκέμβριου 2022
και κάθε Δευτέρα και Τρίτη τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2023
Ώρα έναρξης 21.00
Video trailer
Η ανάγκη του ανθρώπινου σώματος-πνεύματος, να υποτάξει τη σκέψη μέσω της σωματικότητας, παραμένει ίδια, με όποιον τρόπο κι αν εκφράζεται σωματικά, στοχεύει, πάντα, στην ουτοπία της έκστασης, της φυγής από το “εδώ και τώρα”, του χρόνου, του τόπου και του πραγματικού.
Πέντε πρόσωπα υπάρχουν σ ένα σκηνικό χώρο από χαρτί και σίδερα. Προσπαθώντας να διατηρήσουν την παρούσα κατάσταση ως σταθερή. Η παρούσα κατάσταση δεν είναι ποτέ ίδια. Είναι τα ίδια τα πρόσωπα που προκαλούν την αλλαγή της παρούσας κατάστασης. Είναι τα ίδια τα πρόσωπα που επιθυμούν να διατηρήσουν τα πράγματα ως έχουν.
Το έργο αποτυπώνεται στη μεταμόρφωση του σκηνικού χώρου. Ο μυστικισμός, το άφατο μπορεί να αποκαλυφθεί και να βιωθεί μέσα από την πιο δεδομένη πράξη. Η έκσταση μπορεί να αποκαλυφθεί και να βιωθεί μέσα στην πιο βαθειά Σιωπή. Ένα πανηγύρι. Η γιορτή της ελαφρότητας, της νίκης απέναντι στο βάρος, του παιγνιδιού με τους κανόνες της πιο αμείλικτης δύναμης. Αιώρηση, ισορροπία μεγάλες πράξεις επανάστασης απέναντι στο βάρος. Ναι θα νικήσει, θα υποταχθούμε στο βαρύ, αλλά μέχρι τότε φαίνεται να έχουμε τις δυνάμεις να δοκιμάζουμε την άρση του.
Δόξα στο παρόν. Στο μόνο δεδομένο μας. Μοναδικό χώρο του χορού και της ακροβατικής πράξης. Μοναδικό βασίλειο της αναπνοής. Του θεϊκού εντός μας.
Βάκχες η βιαιότητα του ¨φυσικού”. Η βιαιότητα που υπάρχει στο αμείλικτο του φυσικού κύκλου. Στη διαδοχή της γέννησης, της φθοράς και της καταστροφής. Αρχή και Τέλος. Τέλος, που όμως είναι και η προετοιμασία,η αναμονή της νέας αρχής. Είμαστε γεννήματα του κύκλου αυτού, γνωρίζουμε καλά τις δυνάμεις του και το Απόλυτο του και το γνωρίζουμε επειδή είναι συστατικό μας, όχι επειδή το μάθαμε από κάποια διαδικασία.
Αδύνατο να δεχτεί ο εγωισμός αυτή τη συνεχή διαδοχή της θέσης με την άρση. Αδύνατο να δεχτεί ο εγωισμός τη μη διατήρηση, τη μη σταθερότητα. Αδύνατο να δεχτεί ο εγωισμός ότι το “φυσικό” δεν αφήνει κανένα χώρο στην ισχύ και την επέκταση του Σταθερού, του Αμετάβλητου. Προσπαθεί να επιβάλλει τις εξουσίες και τους νόμους του. Και μπορεί να τα καταφέρει. Να κάνει τον κόσμο δικό του. Να κινείται υπό τις εντολές και τις διαθέσεις του. Θα είναι όμως ο χρόνος του κοντός. Η εξουσία του αστεία. Θαμμένος μέσα στη γη, όσο αυτός δοξάζεται ως Ένας και Παντοτινός, αναπνέει ο σπόρος του μελλοντικού κόσμου. Με τη βεβαιότητα και τη βιαιότητα της φυσικής διαδοχής. Όλα θα τελειώσουν και θα ξαναγίνουν. Και πάλι και πάλι. Με την ησυχία του φυσικού.
Ένα κολύμπι ήσυχο μέσα με μια θάλασσα αγνώστων διαθέσεων και προθέσεων. Το σάρωμα όλων των θέσεων.Γιατί το ξέρουμε, καμία θέση δε θα είναι αμετακίνητη , σταθερή. Όσο ισχυρή και προφανής ή δίκαια και να φαίνεται. Για το μόνο που είμαστε βέβαιοι είναι η μη βεβαιότητα. Πού να σταθεί κανείς; Πού να φτιάξει τους θεούς του; Τί μπορεί να μας ετοιμάσει να δεχτούμε την παντοδυναμία του κύκλου; Τα πάντα ρει. Τί μπορεί να μας ησυχάσει σε σχέση με την αναγκαιότητα του Τέλους και της φθοράς. Αναγκαιότητα , απόλυτα φυσική γιατί μόνο όταν συμβεί το τέλος, όσο σπαραχτικό ή επώδυνο ή απόλυτο κι αν φανεί ακούμε την καινούρια αρχή.
Ήρθε τώρα η άνοιξη, θα ΄ρθει καλοκαίρι και μετά φθινόπωρο, θα ΄ρθει…
κι όμΩς κινείται
ΒΑΚΧΕΣ
Τι κούφια ματαιοδοξία ν΄αποκαλύψεις την ουσία του Θεού..
Τί είναι ο Νόμος , τί η Πίστη, τί η Σοφία , τί η Ομορφιά;
μέσα στο Χρόνο, τον αιώνιο κρύβεται το Θείο και μέσα στη φύση το μυστικό του.
Ὑπὲρ τῆς γῆς ταύτης
Ὑπὲρ πάσης τῆς γῆς
Ὑπὲρ τῆς οἰκουμένης
Θάνατος στο θάνατο
Θάνατος στὸ χειμώνα
Το τέλειο έγκλημα, θα ήταν η εξάλειψη του φυσικού κόσμου.
“….σκέφτομαι την παραβολή για τους μοναχούς του Θιβέτ, που από αιώνες αποκρυπτογραφούν, όλα, τα εννέα δισεκατομμύρια ονόματα του Θεού.
Μια μέρα καλούν τους ανθρώπους της ΙΒΜ, που καταφτάνουν με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές τους και μέσα σ ΄ένα μήνα, έχουν τελειώσει όλη τη δουλειά. Η προφητεία των μοναχών έλεγε ότι, τη στιγμή που θα αποπερατωθεί, αυτή η απογραφή των ονομάτων του Θεού, ο κόσμος θα τελειώσει. Οι άνθρωποι της ΙΒΜ, προφανώς δεν το πιστεύουν, αλλά όταν κατεβαίνουν απ’ τα βουνά με περατωμένο τον κατάλογό τους, βλέπουν τ’ αστέρια, να σβήνουν ένα- ένα, στο στερέωμα.”
Εκείνα που ήταν να γίνουν, δεν έγιναν ποτέ
κι Εκείνα που γίνονται, δεν ήταν για να γίνουν
Σιωπή.
Όταν το παρόν δε δικαιώνει την Ύπαρξη…
Όταν οι χρυσές εποχές των “μεγάλων” ανθρώπων και της ουτοπίας ή τουλάχιστον της αίσθησης του σημαντικού, έχουν περάσει στο μακρινό παρελθόν και η συμμετοχή στο κοινωνικό παρόν, απλώς αφήνει τη γεύση της κατανάλωσης των εσωτερικών αποθεμάτων δύναμης και διάθεσης…
Όταν η καθημερινότητα “μολύνει”με τη σύγχυσή της, τις μάταιες ανησυχίες της, οι καθημερινές συνήθειες αποσπούν και καταλήγουν να εποικίσουν το εσωτερικό, κυριολεκτικά, με ανοησία…
Παραδόσου. Κοντά και μακριά και μέσα σου να φανερώνεις το Θεό..
Παραδόσου. Να ντυθείς τη στολή του θεού’’
Τότε η γλώσσα, ως μοναδικό μέσο έκφρασης, αδυνατεί να πλησιάσει το πνευματικό, το “άφατο”.
Μπορεί πολύ καλά να εξηγηθεί από τι είναι φτιαγμένος ο κόσμος και ίσως πώς λειτουργεί, αλλά όχι γιατί.
Τα μεγάλα θέματα της φιλοσοφίας αφορούν τη θρησκεία, η οποία, δεν ανήκει στη σφαίρα του στοχασμού.
Το γιατί, το πώς, το πού, το αν, το Δίκαιο, το Καλό και το Κακό μπορούμε να το νιώσουμε, μόνο ως μυστικιστική εμπειρία.
Τίποτα που ν’ αξίζει τον κόπο να κατανοηθεί, δε μπορεί να γίνει κατανοητό.
Για ό,τι δεν είναι δυνατό να μιλήσουμε, οφείλουμε να σιωπούμε.
(από τα κείμενα του Ludwig Wittgenstein/ 1889-1951)
Ὑπὲρ τῶν ὁδοιπορούντων
Δόξα στὸ καλοκαίρι
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Σκηνοθεσία – Χορογραφία κι όμΩς κινείται
Ήχος Federico Bustamante
Σχεδιασμός σκηνικού Νίκος Μάνεσης
Κατασκευές Σταύρος Μάνεσης
Κοστούμια Φανή Μουζάκη
Φως Μαρία Αθανασοπούλου
Γραφιστικά Χρυσόστομος Παπαχρήστου
Τεχνική Υποστήριξη Πάνος Σολδάτος
Ερμηνεία Νώντας Δαμοπουλος, Θοδωρής Λαμπρόπουλος, Νίκος Μάνεσης, Ιλεάνα Παππά, Χριστίνα Σουγιουλτζή
Προβλεπόμενη διάρκεια 70 λεπτά
Ποιητική συνδημιουργία. Η συμμετοχή μου σε ένα ποίημα που γράφτηκε από 39 διεθνείς ποιητές σε δομή χαϊκού (η κάθε μεμονωμένη στροφή)
NEW YEAR RENGA
2023
1
bitter night clouds leave
trees bright with jewel droplets
each one holds a moon
RW
2
adorned tears of honey roll
stars bow to the universe
TJ
3
the stars are too far
and tears need no adorning
speak to me closely
RE
4
a crescent moon in the mist
Orion our link till day
PT
5
the moon fills her eyes
an arrow drops and time stops
her tears fill the sky
MB
6
do our words help Mother Earth
this dark night and ugly day?
IVM
7
each light of kindness, a kiss
holding Mother Earth
indelible, healing, bliss
JL
8
kiss her gently with cool lips
shelter safe her tearstained smiles
DM
9
a broken branch snaps
a memory comes to mind
bitter, brittle, gone
DSZ
10
behold her in gratitude
open her door to more joy
DS
11
doors coalesce entry and exit
inside and outside, safety and danger
comfort and adventure
MP
12
shimmering moon hidden by clouds
let your glowing face light my way
JLS
13
each lamp post in winter
hiding your face
glowing embers of a memory
YS
14
flickering in the past
belonging only to us
MF
15
light in my darkness
stars pierce the silv’ry raindrops
solace hugs my soul
KH/LC
16
over every horizon
the Moon and Jupiter dance
RD
17
Venus holds her quiet hope
forever dancing
against Mars’ poor beckoning
GR
18
for the sake of mankind
to bless happy new year
SDAN
19
we weave that blessing
with little acorns and twigs
and ocean-soaked yarn.
FO
20
at sun’s rise a crimson flash
a clear, whistled, cardinal’s song
SW
21
Moon tilts its half glow
December sprints to exit
dawn awaits New Year
TW
22
A morning fresh as dew drops
glistening on the grass, in our minds
PS
23
that time of year when
having a mind of winter
the dew turns to frost
LB
24
carried on fractured shoulders
the constitution of love
XHH
25
on the tip of stone
buried thought and last year leaves
for soil and new life
SK
26
latest lost leafless loves’s seeds
blossom blissful bitter fruits
KB
27
commitment to love
keyhole to the universe
unanswered questions
GH
28
circles of time? my journeys
on the Isle of the Blessed
AW
29
while tearing the veil
crumbles the Moon in the well
still stands the moment
LT
30
soft reflections gathering
then rising, filling the night
DS
31
as love it shines light
as bitterness it hurts us
as faith it keeps us
DK
32
as quiet as owls that land
hugely silent on darkness
AT
33
the snow laden branch
first conceals and then reveals
that bright winter star
EM
34
a barred owl
rustles through the pine
PS
35
taken by the wind
pinecones hitch a ride
on shards of ice
MG
36
below brittle cracks form
on pond’s icy surface
ML
37
Precarious lines daring you
“Step on me , step on me.”
The future is in your feet
FH
38
Above the lake, a swan sails,
The frost of winter on her feathers
RL
39
through this longest night
the bones of our ancestors
singing to the stars
SO’C
***
POETS
- Bob Whelan RockportPoetry@gmail.com
- Treva “Hispoet” Johnson Hispoethiswords@gmail.com
- Rhina P. Espaillat rpespaillat@comcast.net
- Paulette Turco pdturco@msn.com
- Gayle C. Heney poetryisfun@yahoo.com
- Isabell VanMerlin Isabell@isabellvanmerlin.com
- Joan Lange joan.lange@icloud.com
- Donna Motta Davedonnamotta@yahoo.com
- Deborah Szabo doszabo1@gmail.com
- Dave Somerset calldave123@gmail.com
- Meher Pestonji meherpeston@gmail.com
- Jac-Lynn Stark Jaclynn10@yahoo.com
- Yuyutsu Sharma niralapublicationsus@gmail.com
- Michael Flanagan jmpmmikeflanagan@gmail.com
- K Hutchinson/Lantern Carrier ceeccil@hotmail.com
- Roger Davis 16rdavis@gmail.com
- Genevieve Ray genevievefray@gmail.com
- S. D. Amara nath amaranthsree@gmail.com
- Franny Osmon Frannyola@gmail.com
- Suellen Wedmore suellenwedmore@comcast.net
- Tom Wylie tfwrun@comcast.net
- Parkuri Sinha nilirag18@gmail.com
- Larry Bole walbonyc@aol.com
- Sophia Kidd impotech@gmail.com
- Xanthi Hondrou-Hill xanthihondrouhill@gmail.com
- Konstantinos Bouras konstantinosbouras@gmail.com
- Mark Bohrer markjbohrer@gmail.com
- Adele Weers info@ecoartes.ch
- Lucilla Trapazzo lucillatrapazzo@gmail.com
- Daniei Speers DanSpeers@citizenpoet.com
- Dimitris P. Kraniotis dkraniotis@yahoo.gr
- Adam Tessier adam@gloucesterwriters.org
- Ed Marshall nhmass@aol.com
- Paula Sears pmsears@comcast.net
- Marita Gargiulo margararts1000@gmail.com
- Marjorie Layman melayman7@gmail.com
- Finn Hall likeablotfromtheblue@gmail.com
- Rebecca Lowe swanmedia@ntlworld.com
- Sean O’ Connor mail@seanmusic.com
Γιατί στην ΛΥΡΙΚΗ μας ΣΚΗΝΗ συμβαίνουν ΘΑΥΜΑΤΑ!!!
Τα παραμύθια του Χόφμαν τού Ζακ Όφενμπαχ σε
μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού και σκηνοθεσία Κρύστοφ Βαρλικόφσκι
στην απαστράπτουσα εορταστική, πάντα πρωτοπόρα ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΜΑΣ ΣΚΗΝΗ
στον ζεστό, φιλόξενο και ανθρωπομετρικό χώρο τού Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου.
Από τον ποιητή, θεατρολόγο, μεταφρασιολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Η μετανεωτερική εποχή μας παρέχει την απόλυτη ερμηνευτική ευκαιρία στους συνειδητούς συνδημιουργούς να συμπληρώσουν και να ανά-μορφώσουν, να δώσουν νέες καινοφανείς μορφές σε ημιτελή, ατελώς ή και πλήρως διασωθένα «κείμενα» του παρελθόντος με αποχρώσεις μέλλοντος και διαχρονικές αξιώσεις.
Κι όταν λέμε κείμενα δεν εννοούμε, φυσικά, μόνον τις διάφορες αλφαβήτους, μήτε τις σωσμένες και πολλαπλώς αντιγραμμένες παρτιτούρες, αλλά τις πολλαπλώς αποτυπωμένες με μυθοπλαστικό τρόπο κατακτήσεις τού Πανανθρώπινου Πνεύματος.
Ο Πολιτισμός δεν είναι μια στατική ιδέα αλλά μία εξελικτική διαδικασία σε διαρκή μετασχηματισμό.
Αυτό ακριβώς προκαλεί την αίσθηση τού ανικανοποίητου, την έλλειψη πλησμονής, της απιθανότητα τού Τελείου, την ακυρότητα κάθε οριστικοποιήσεως.
Κι αν το «κλασικό» είναι γενικώς αποδεκτό, συχνά ανακαλύπτουμε παραγνωρισμένα πολιτισμικά προϊόντα προηγουμένων αιώνων που δεν είχαν καμία τύχη στην εποχή τους.
Γιατί τα λέω όλα αυτά;
Μα γιατί ο Χόφμαν δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει αυτό του το έργο. Ακόμα και οι προσεκτικά μελετημένες δόσεις χιούμορ δεν μπορούν να εκληφθούν ως οριστικές αφού δεν έχει παγιωθεί η συνολική δομή. Το Όλον υφίσταται όταν ο δημιουργός του δεν μπορεί να προσθέσει ούτε μια πινελιά, όταν επέρχεται ο κορεσμός και η ανάγκη αποκοπής τού ομφάλιου λώρου μεταξύ δημιουργού και δημιουργήματος. Και μπορεί φυσικά να επανέλθει, όμως ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΣΤΙΓΜΗ δεν μπορεί πια να συνεχίσει την επεξεργασία χωρίς να μισήσει το ίδιο του το πνευματικό τέκνο.
Όσοι είναι πολυγραφότατοι το γνωρίζουν καλώς αυτό το συναίσθημα. Οι ολιγογράφοι, ή – ακόμα χειρότερα – οι μονογράφοι, οι συν-ραφείς αποσπασμάτων, σπαραγμάτων εμπνεύσεως χωρίς περαιτέρω συγκολλητική επεξεργασία ζουν συνεχώς στο κενό μιας δυνητικής δημιουργίας χωρίς να βιώνουν την έβδομη μέρα, όταν στέκονται απέναντι στο έργο τους και το ατενίζουν με ανάμεικτα συναισθήματα.
Όπως προείπα, η μετανεωτερική συνθήκη τρελαίνεται για τέτοιου είδους ασάφειες, επειδή πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες και η κβαντική βεντάλια καθίσταται κλίμαξ τείνουσα εις το άπειρον.
Από αυτή την άποψη, απόλαυσα ιδιαίτερα την σκηνοθετική εκδοχή τού θεάτρου εν θεάτρω με ταυτόχρονη βιντεοσκόπηση και σαφή αναφορά στην κινηματογραφική μυθολογία τού Hollywood, ευεπίφορον έδαφος για την καλλιέργεια κάθε εξωσυστημικού «αμερικάνικου ονείρου».
Αυτό λοιπόν το πολωνικό μπόλιασμα μιας καθαρά αμερικάνικης αισθητικής σε μια ημιτελή γαλλική όπερα και η συνάρτηση αγγλοσαξωνικών νοοτροπιών με παλαιοευρωπαϊκά μελοδραματικά πρότυπα, δημιουργεί ένα άκρως οικείο και αποδεκτό παραστατικό περιβάλλον όπου το «ηχητικό τοπίο» συναγωνίζεται την αριστοτελική «όψιν» με έναν ιδιότυπο ρυθμολογικό τρόπο που παραπέμπει στο γνωστό μας, καθημερινό «ζάπινγκ» στο οποίο μας εισήγαγε το τηλεκοντρόλ τής οικιακής οθόνης μας, μετά το «ποντίκι» του ατομικού ηλεκτρονικού υπολογιστή, εσχάτως η αφή μας και στο μέλλον… ποιος ξέρει τι.
Δεν αγνοώ την ανάγκη των νέων γενεών, των πολύ άγουρων νοών να συν-έλθουν συμμεριζόμενοι τα δικά μας αισθητικά πρότυπα στον ικανοποιητικό όμως εκείνο βαθμό, που η απαραίτητη συνδέσμευση/παρακίνηση/εμψύχωση προϋποθέτει τη χρήση των γνωστών τους εργαλείων (που αποτελούν πλέον προέκταση τής ύπαρξής τους). Με τα ετούτα και με τα εκείνα θέλω να πω ότι η πρόταση αυτή είναι πλήρως καλλιτεχνική και συμβατή με την συγκεκριμένη τωρινή συγχρονικότητα αφήνοντας το κείμενο «ανοικτό» σε πάμπολλες στιγμιαίες ή διαρκέστερες εκδηλώσεις.
Σιγά-σιγά εξοικειωνόμαστε με τις αναδομητικές τάσεις των νέων, των νεαζόντων, των παλιμπαιδιζόντων, αφού για λίγες (ευτυχώς) δεκαετίες είχαμε τρομάξει από τις καταστροφικές, ισοπεδωτικές επιπτώσεις μιας αρκούντως παγκοσμιοποιημένης και βιαίως θεωρητικοποιημένης «αποδόμησης» των πάντων. Τώρα ήρθε – επί τέλους – η ώρα τής ανοικοδόμησης και σ’ αυτό όλοι και όλες οι δημιουργικοί άνθρωποι σπεύδουμε ασμένως…
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. ΑΞΙΖΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΘΕΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΜΕ ΠΟΛΛΕΣ ΚΑΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΟ ΜΟΝΤΑΖ. ΘΑ ΉΤΑΝ ΜΙΑ ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!
Μετά Λόγου επί-Γνώσεως,
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, εύ-Γνώμων…
info:
Δελτίο τύπου:
Όπερα • Νέα παραγωγή
Τα παραμύθια του Χόφμαν
Ζακ Όφενμπαχ
18, 20, 22, 28, 29 Δεκεμβρίου 2022 & 4, 5, 8 Ιανουαρίου 2023
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Συμπαραγωγή με το Λα Μονναί των Βρυξελλών
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός
Σκηνοθεσία: Κρύστοφ Βαρλικόφσκι
Η νέα πολυαναμενόμενη συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την Όπερα Λα Μονναί των Βρυξελλών είναι Τα παραμύθια του Χόφμαν στην ευφυή σκηνοθεσία του κορυφαίου Ευρωπαίου σκηνοθέτη της όπερας και του θεάτρου Κρύστοφ Βαρλικόφσκι, ο οποίος αναλαμβάνει να αποκαλύψει την ουσία ενός έργου όπου τόπος και χρόνος είναι τα κατάλοιπα ενός κατεστραμμένου ψηφιδωτού. Το αριστούργημα του Ζακ Όφενμπαχ θα παρουσιαστεί για οκτώ παραστάσεις, από τις 18 Δεκεμβρίου έως τις 8 Ιανουαρίου, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στο ΚΠΙΣΝ, σε μουσική διεύθυνση Λουκά Καρυτινού. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ.
Τα Παραμύθια του Χόφμαν του Ζακ Όφενμπαχ είναι μια από τις δημοφιλέστερες γαλλικές όπερες, πλάι στην Κάρμεν, τον Φάουστ και τη Μανόν. Πρόκειται για μια δραματική όπερα γεμάτη υπέροχες μελωδίες, ανάμεσα στις οποίες και η διάσημη «βαρκαρόλα». Στα Παραμύθια, ο Όφενμπαχ δεν ξεχνά ούτε την πνευματώδη ούτε την περιπαικτική πλευρά του, ενώ, όπως και στα άλλα έργα του, είναι σκανδαλωδώς μελωδικός και γεμάτος αστείρευτη έμπνευση. Στο έργο αυτό, ο συνθέτης βάζει δίπλα δίπλα τη χαρούμενη διάθεση του ποιητή Χόφμαν με τη ρωγμή εκείνη που αφήνει να φανεί ότι ο χαρακτήρας του ποιητή δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Και παρά το γεγονός ότι ο συνθέτης δίνει πάντα προτεραιότητα στη μελωδία, εντούτοις η αρμονική του γραφή μοιάζει να σκιαγραφεί με ακρίβεια τους χαρακτήρες και τις καταστάσεις.
Το λιμπρέτο του Ζυλ Μπαρμπιέ βασίζεται σε ιστορίες του πολυτάλαντου Γερμανού συγγραφέα και συνθέτη Ε.Τ.Α. Χόφμαν, τον οποίο ο Μπαρμπιέ έχει μετατρέψει σε πρωταγωνιστή της όπερας. Τρεις γυναικείες μορφές, η άψυχη κούκλα Ολυμπία, η σοβαρά ασθενής τραγουδίστρια Αντωνία και η εταίρα Τζουλιέττα, διαθέτουν η καθεμιά ορισμένα από τα στοιχεία που συνθέτουν την πριμαντόνα Στέλλα, τη γυναίκα με την οποία είναι ερωτευμένος ο Χόφμαν. Τον έρωτα που αισθάνεται για καθεμιά δυναμιτίζει κάθε φορά ένας ώριμος άνδρας, τρεις διαφορετικές προσωπικότητες, ο Κοππελιύς, ο Δρ Μιράκλ και ο Νταπερτούττο, τα χαρακτηριστικά των οποίων συγκεντρώνει ο εύπορος Λιντόρφ, πλάι στον οποίο φεύγει στο τέλος της όπερας η Στέλλα, αφήνοντας τον Χόφμαν σε απόγνωση.
Τα Παραμύθια του Χόφμαν είναι η τελευταία όπερα του Ζακ Όφενμπαχ, την οποία ο συνθέτης δεν κατάφερε να ολοκληρώσει πριν τον θάνατό του, το 1880. Το έργο, που συμπλήρωσε ο συνθέτης Ερνέστ Γκιρώ, γνώρισε τεράστια επιτυχία στην παγκόσμια πρεμιέρα του τον Φεβρουάριο του 1881 στην Οπερά Κομίκ του Παρισιού. Από την πρώτη παρουσίαση του έργου στα τέλη του 19ου αιώνα έως και το 2010 που ανακαλύφθηκε στα αρχεία της Οπερά Κομίκ υλικό που θεωρούνταν κατεστραμμένο, πραγματοποιήθηκαν επίπονες και μακρόχρονες εργασίες αποκατάστασης της παρτιτούρας, άλλοτε για να μελοποιηθούν επιπλέον διάλογοι, άλλοτε για να προστεθούν νέα μέρη στο έργο, ακόμα και για την αλλαγή της σειράς των πράξεων του έργου. Σε ό,τι αφορά τον επίλογο του έργου, καθώς από τον Όφενμπαχ σώζονται μόνο προσχέδια και σκέψεις, στην ουσία κάθε λυρικό θέατρο αποφασίζει το φινάλε του έργου, βασιζόμενο σε μια από τις πολλές διαφορετικές εκδοχές.
Η ΕΛΣ παρουσιάζει την όπερα στην πιο πρόσφατη κριτική της έκδοση από τους Μάικλ Κέυ και Ζαν-Κριστόφ Κεκ, όπου ο Πρόλογος και ο Επίλογος εμφανίζονται ως πράξεις και ως εκ τούτου το έργο έχει πεντάπρακτη μορφή. H τελική μορφή του έργου διαμορφώθηκε κατά την προετοιμασία της παραγωγής το 2019 στις Βρυξέλλες από τον Κρύστοφ Βαρλικόφσκι και τον μαέστρο της παρουσίασης στο Λα Μονναί Αλαίν Αλτινογκλού.
O πολυβραβευμένος Κρύστοφ Βαρλικόφσκι, που υπογράφει τη σκηνοθεσία της παραγωγής, είναι ένας από τους πιο περιζήτητους Ευρωπαίους σκηνοθέτες. Παράλληλα με τη σταδιοδρομία του στο θέατρο, όπου έχει υπογράψει εμβληματικές παραστάσεις πάνω σε έργα Σαίξπηρ, αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, αλλά και σύγχρονους συγγραφείς όπως η Σάρα Κέιν, ο Βαρλικόφσκι έχει αναγνωριστεί και ως ένας από τους σημαντικότερους ανανεωτές της σκηνοθεσίας της όπερας. Οι παραγωγές που έχει υπογράψει στα κορυφαία λυρικά θέατρα της Ευρώπης –Εθνική Όπερα Παρισιού, Λα Μονναί Βρυξελλών, Ρεάλ Μαδρίτης, Βαυαρική Όπερα Μονάχου, Βασιλική Όπερα Λονδίνου, αλλά και στα κορυφαία φεστιβάλ της Αιξ-αν-Προβάνς και του Ζάλτσμπουργκ– αναγνωρίζονται από κοινό και κριτικούς ως σπουδαία καλλιτεχνικά γεγονότα, λόγω της συστηματικής έρευνάς του πάνω στην ιδέα της επαναθεατρικοποίησης της όπερας.
Στα Παραμύθια του Χόφμαν η σκηνοθεσία του Βαρλικόφσκι ελκύεται από το γεγονός ότι το έργο του Όφενμπαχ έχει μια ιδιαίτερα πολύπλοκη αφήγηση, καθώς και από τη διαπίστωση ότι παρτιτούρα και λιμπρέτο δεν έχουν σταθερή δομή. Τα στοιχεία αυτά δίνουν στον σκηνοθέτη αλλά και στον θεατή την αίσθηση ότι το έργο είναι ανοιχτό σε νέες ερμηνείες και επαναπροσδιορισμό. Ο Βαρλικόφσκι, εξελίσσοντας την προσωπική του σκηνοθετική ταυτότητα, βλέπει την ιστορία της όπερας μέσα από το πρίσμα της έβδομης τέχνης, με επιρροές από κινηματογραφικά έργα όπως τα A Star Is Born, The Shining και Inland Empire. Η χειραφέτηση μιας αινιγματικής και πολύπλοκης γυναίκας, οι απογοητεύσεις ενός σκηνοθέτη σε κρίση, οι εξαρτήσεις του, τα υποκειμενικά του παραληρήματα, τα πάντα προσφέρονται για μια μετακειμενική εξερεύνηση του μυστηριώδους διαλόγου μεταξύ της ιστορίας και του αφηγητή, του καλλιτέχνη και του έργου του.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια της παραγωγής υπογράφει η μόνιμη συνεργάτιδα του Βαρλικόφσκι Μαλγκορζάτα Στσέσνιακ, η οποία δημιουργεί ένα μοναδικό κινηματογραφικό σύμπαν. Η χορογραφία είναι του Κλωντ Μπαρντούιγ, οι φωτισμοί της Φελίς Ρος και το βίντεο του Ντενί Γκεγκέν. Ο Κριστιάν Λονσάν υπογράφει τη δραματουργία.
Διευθύνει ο καταξιωμένος αρχιμουσικός και καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών Λουκάς Καρυτινός. Τη Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος.
Στη νέα παραγωγή των Παραμυθιών, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει και να ακούσει εξαιρετικούς τραγουδιστές διεθνούς ακτινοβολίας από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο Άνταμ Σμιθ, ένας από τους πιο περιζήτητους ανερχόμενους Βρετανούς τενόρους, θα ερμηνεύσει τον ρόλο του τίτλου στην πρώτη διανομή. Έκανε το ντεμπούτο του στον ρόλο του Χόφμαν στην Όπερα του Μπορντώ, ενώ έχει εμφανιστεί με μεγάλη επιτυχία στην Εθνική Όπερα της Αγγλίας, στο Φεστιβάλ του Γκλάιντμπορν, στα BBC Proms, στις όπερες των Βρυξελλών, της Αμβέρσας, του Σιάτλ κ.α.
Στη δεύτερη διανομή τον ρόλο του τίτλου θα ερμηνεύσει ο διακεκριμένος τενόρος της ΕΛΣ Γιάννης Χριστόπουλος.
Η δραματική κολορατούρα σοπράνο Νικόλ Σεβαλιέ, που θα ερμηνεύσει Στέλλα, Ολυμπία, Αντωνία και Τζουλιέττα στην πρώτη διανομή, έχει βραβευτεί για την ερμηνεία της στους τέσσερις γυναικείους ρόλους του Χόφμαν με το γερμανικό βραβείο Der Faust το 2016, για την παραγωγή της Κόμισε Όπερας του Βερολίνου, της οποίας υπήρξε μέλος για πέντε χρόνια. Το καλοκαίρι του 2019, η ερμηνεία της στον Ιδομενέα του Μότσαρτ στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ σε σκηνοθεσία Πήτερ Σέλλαρς και διεύθυνση Θεόδωρου Κουρεντζή, της χάρισε την παγκόσμια καταξίωση. Έκτοτε, τραγουδά στα κορυφαία ευρωπαϊκά θέατρα, όπως Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, Λα Μονναί Βρυξελλών –όπου ερμήνευσε τους τέσσερις ρόλους στον Χόφμαν στην πρεμιέρα της παραγωγής Βαρλικόφσκι το 2019–, Βιέννη, Αμβούργο κ.α.
Τους τέσσερις γυναικείους ρόλους του έργου θα ερμηνεύσει στη δεύτερη διανομή η διεθνώς καταξιωμένη υψίφωνος της ΕΛΣ Βασιλική Καραγιάννη.
Οι μεσόφωνοι Μαίρη-Έλεν Νέζη και Μαρισία Παπαλεξίου θα ερμηνεύσουν τους ρόλους της Μούσας και του Νικλάους. Οι βαθύφωνοι Τάσος Αποστόλου και Πέτρος Μαγουλάς θα ερμηνεύσουν τους Λιντόρφ, Κοππελιύς, Μιράκλ και Νταπερτούττο. Ο βαθύφωνος Χριστόφορος Σταμπόγλης και ο μπασοβαρύτονος Γιάννης Γιαννίσης θα ερμηνεύσουν τους ρόλους των Κρεσπέλ και Λούθηρου.
Μαζί τους οι μονωδοί της ΕΛΣ Μαργαρίτα Συγγενιώτου, Άννα Τσελίκα, Διονύσης Μελογιαννίδης, Ανδρέας Καραούλης, Γιώργος Ματθαιακάκης, Γιώργος Παπαδημητρίου, Χρήστος Κεχρής, Γιάννης Καλύβας, Παναγιώτης Πρίφτης, Νίκος Κατσιγιάννης, Μαρίνος Ταρνανάς και Χρήστος Ραμμόπουλος.
Όπερα • Νέα παραγωγή
Τα παραμύθια του Χόφμαν
Ζακ Όφενμπαχ
18, 20, 22, 28, 29 Δεκεμβρίου 2022 & 4, 5, 8 Ιανουαρίου 2023
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Συμπαραγωγή με το Λα Μονναί των Βρυξελλών
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός
Σκηνοθεσία: Κρύστοφ Βαρλικόφσκι
Δραματουργία: Κριστιάν Λονσάν
Σκηνικά, κοστούμια: Μαλγκορζάτα Στσέσνιακ
Χορογραφία: Κλωντ Μπαρντούιγ
Φωτισμοί: Φελίς Ρος
Βίντεο: Ντενί Γκεγκέν
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Στέλλα – Ολυμπία – Αντωνία – Τζουλιέττα: Νικόλ Σεβαλιέ (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Βασιλική Καραγιάννη (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Μούσα – Νικλάους: Μαίρη-Έλεν Νέζη (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Μαρισία Παπαλεξίου (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Φωνή από τον τάφο: Μαργαρίτα Συγγενιώτου (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Άννα Τσελίκα (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Χόφμαν: Άνταμ Σμιθ (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Γιάννης Χριστόπουλος (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Λιντόρφ – Κοππελιύς – Μιράκλ – Νταπερτούττο: Τάσος Αποστόλου (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Πέτρος Μαγουλάς (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Σπαλαντσανί – Ναθαναήλ: Διονύσης Μελογιαννίδης (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Ανδρέας Καραούλης (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Κρεσπέλ – Λούθηρος: Χριστόφορος Σταμπόγλης (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Γιάννης Γιαννίσης (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Χέρμαν – Σλεμίλ: Γιώργος Ματθαιακάκης (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Γιώργος Παπαδημητρίου (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Αντρές – Κοσενίλ – Φραντς – Πιτικινάτσο: Χρήστος Κεχρής (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Γιάννης Καλύβας (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Βόλφραμ: Παναγιώτης Πρίφτης (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Νίκος Κατσιγιάννης (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Βίλχελμ: Μαρίνος Ταρνανάς (18, 22, 29/12/2022 & 4/1/2023), Χρήστος Ραμμόπουλος (20, 28/12/2022 & 5, 8/1/2023)
Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ
Χορηγοί παράστασης Mytilineos – Eurobank
Μέγας Δωρητής ΕΛΣ & Δωρητής παράστασης Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ)
«ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ…
ΕΝΑΣ ΥΜΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ»
Στο ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΚΜΗΝΗ – ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ.
Μία παράσταση που πρέπει να δουν όλοι οι μαθητές και σπουδαστές γιατί ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΤΗΝ ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ανεξαρτήτως θρησκεύματος και θεολογικών πεποιθήσεων.
Από τον ποιητή, θεατρολόγο, μεταφρασιολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
«…ίνα ένα ομονοία ομολογήσωμεν» ή όπως προϋποτίθεται «..ίνα εν ευδοκία ομονοήσωμεν».
Ακούω τους ύμνους στην Παναγία και αγάλλομαι γιατί έτσι τιμάται η Παν-Γαία, η Μεγάλη Μητέρα Θεά, η Φιλεύσπλαχνος, η Πλατυτέρα των Ουρανών, η Αμόλευτη Αγάπη…
Παρακολουθώντας την εκπληκτική αυτή παράσταση στο θέατρο «ΑΛΚΜΗΝΗ», θαύμασα:
- Την υπερθρησκευτικότητα τού ποιητικού κειμένου
- Την σεμνή, διακριτική, αποστεωμένη, σχεδόν βυζαντινή σκηνοθεσία, που φώτιζε τα ουσιώδη νοήματα και παρέλειπε τα δευτερεύοντα
- Την ερμηνεία τής πολύπειρης Γεωργίας Ζώη στο παν-δύσκολο (σχεδόν αδύνατο) ρόλο της Παναγίας
- Τις ερμηνείες όλων των καλλιτεχνών, που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους προκειμένου να μας μεταλαμπαδεύσουν την ανιδιοτελή οικουμενική Φιλότητα που συνέχει το σύμπαν (και που πρώτοι οι Ορφικοί κατανόησαν τη θεμελιώδη σημασία της στην κοσμική Αρμονία – εκείνη που υποδήλωσε ο Πυθαγόρας, ο Σωκράτης-Πλάτων και άλλοι σοφοί).
Η καινοτομία τού χριστιανισμού (και ειδικά τής ορθοδοξίας) είναι η εισαγωγή τής ανεκτικότητας, της αφέσεως αμαρτιών, της φιλευσπλαχνίας, της φιλανθρωπίας εν τέλει…
Η καθαγίασις τής μετανοημένης πόρνης είναι κάτι πρωτοφανές για τις μονοθεϊστικές θρησκείες (αν σκεφτούμε πως ακόμα λιθοβολούνται γυναίκες για ασήμαντες αφορμές).
Η αντιμετώπισις τού Ανθρωπίνου Είδους ως ενιαίου και αδιαιρέτου συνόλου είναι μεν προσωκρατική, αλλά στον χριστιανισμό βρίσκει την θεολογική θεμελίωσή της. «Όλα είναι ένα».
Βεβαίως, έχουν πολλά παρεξηγηθεί στην εκλαϊκευσή τους και η κοσμική αντίληψη για την επίσημη θρησκεία έχει έναν χαρακτήρα επιδεικτικό, για να μην πούμε προκλητικό (με όλα εκείνα τα ξόμπλια και τα στολίδια που καταδίκαζε ο Ναζωραίος). Όμως οι άνθρωποι είναι αδύναμα όντα, ατελή, εν εξελίξει, κι έτσι κάθε φορά αναγνωρίζουν τα σύμβολα που έχουν εμπεδώσει. Θα έρθει όμως κάποια στιγμή που θα λατρεύουμε την Υπέρτατη Δύναμη, το Όντως ΌΝ, τον φορέα τής Γνώσεως με όλη την λιτότητα, σεμνότητα, ευλάβεια και απλότητα πού Τού/Τής/Τού αρμόζει.
Μέχρι τότε όμως, μέχρι να γίνει Μία Οικουμενική και Μοναδική Εκκλησία (πλαισιωμένη από όλους τους Διδασκάλους, τους Προφήτες και τους Αγίους τής Γης), μέχρι τότε θα παραμένουμε στα γνωστά και θα επεκτείνουμε το Επιστητόν έτσι ώστε να προσεγγίζει ολοένα και περισσότερο την αληθή Σοφία. Την Τού Θεού Σοφία, που έχει για κόρες της το συμβολικό τρίδυμο: Πίστις, Αγάπη, Ελπίδα.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
info:
https://www.ticketservices.gr/event/theatro-alkmini-to-dakri-tis-panagias/?lang=el
«ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ…
ΕΝΑΣ ΥΜΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ»
του Θανάση Σταυρόπουλου
Σκηνοθεσία Μενέλαος Τζαβέλλας
Από Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2022
στο ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΚΜΗΝΗ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
Για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία του θεάτρου η Μήτηρ Θεού ενσαρκώνεται στην σκηνή, σε μια καθηλωτική παράσταση, με απόλυτο σεβασμό, από την Γεωργία Ζώη
Η Κατερίνα Κόρου συμπρωταγωνιστεί και ερμηνεύει σμυρναίικα τραγούδια και εκκλησιαστικούς ύμνους
Υπό την αιγίδα:
της ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΑΙΓΑΙΟΥ και ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
της ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ
της ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΓΛΥΦΑΔΑΣ, ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ, ΒΟΥΛΑΣ, ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ και ΒΑΡΗΣ
της ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΥΡΟΥ
«Ω γη της Ιωνίας, σένα
αγαπούν ακόμη,
σένα οι ψυχές των
ενθυμούνται ακόμη»
-Κ.Π. Καβάφης
Η φετινή χρονιά, το 2022, έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό μιας και συμπληρώνονται 100 χρόνια από την κορύφωση των γεγονότων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Μια θλιβερή επέτειος που έχει αφήσει τραυματικό αποτύπωμα, όχι μόνο στη συνείδηση των απογόνων του Μικρασιατικού Ελληνισμού, αλλά και στο σύνολο των Ελλήνων. Με αφορμή την θύμηση της θλιβερής επετείου, σας παρουσιάζουμε τη νέα θεατρική παραγωγή «ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ – ΕΝΑΣ ΥΜΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ» σε κείμενο του Θανάση Ν. Σταυρόπουλου και σκηνοθεσία του Μενέλαου Τζαβέλλα. Οι παραστάσεις θα ξεκινήσουν την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου και θα παρουσιάζονται κάθε Τετάρτη στις 8:30 μμ στο ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΚΜΗΝΗ.
Το θεατρικό αυτό έργο είναι μία πρόταση που συνθέτει δύο τόσο διαφορετικές πτυχές της Ιστορίας. Αυτής του Θείου Δράματος, και συγκεκριμένα την πορεία Του Ιησού προς τον Γολγοθά, και τον μαρτυρικό διωγμό των Ελλήνων, και όχι μόνο, από την πολύπαθη Σμύρνη. Για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία του θεάτρου η Μήτηρ Θεού ενσαρκώνεται στην σκηνή, σε μια καθηλωτική παράσταση, με απόλυτο σεβασμό, από μία από τις σημαντικότερες ηθοποιούς της Ελληνικής θεατρικής σκηνής την Γεωργία Ζώη. Η σπουδαία τραγουδοποιός Κατερίνα Κόρου συμπρωταγωνιστεί και ερμηνεύει σμυρναίικα τραγούδια και εκκλησιαστικούς ύμνους.
Λίγα λόγια για την παράσταση:
Μία γυναίκα, η Ελπίδα, προσπαθεί να βρει τον χαμένο της γιό μέσα στις φλόγες της Σμύρνης. Μία άλλη γυναίκα με έναν νεαρό άντρα της παρουσιάζονται και γίνονται αρωγοί της. Η Ελπίδα δεν μπορεί να κατανοήσει εκείνες τις τραγικές στιγμές που ζει ότι μπροστά της βρίσκονται η Παναγία και ο Άγιος Ιωάννης, ο μαθητής Του. Παρότι εγκλωβισμένη στον προσωπικό της Γολγοθά, η Ελπίδα θα καταλήξει να ακολουθήσει την Παναγία σε ένα διαφορετικό οδοιπορικό όταν πια όλα γύρω της θα είναι χαμένα για την ίδια. Η Παναγία θα της δείξει την Οδό του Μαρτυρίου του Θεανθρώπου προς τον Γολγοθά. Θα της παρουσιάσει την άκρα πικρία της Μητρός μπροστά στο πέρασμα του Υιού της. Εκεί η Ελπίδα θα κατανοήσει ότι το δράμα Του εμπεριέχεται στο προσωπικό δράμα του καθενός μας ξεχωριστά. Η μεγαλοσύνη της Παναγίας θα της διδάξει ότι η καρτερία και η συγχώρεση είναι αρετές σπουδαιότερες και ισχυρότερες του πόνου. Μπροστά από τα μάτια της Ελπίδας θα παρελάσουν πρόσωπα του Θείου Δράματος, αλλά και της Καταστροφής της Σμύρνης. Ο Άγιος Ιωάννης, η Μαρία η Μαγδαληνή, ο Ιούδας, ο Πόντιος Πιλάτος, η Μοιχαλίδα, ο Χρυσόστομος Σμύρνης, ο Νουρεντίν Πασάς, αλλά και απλοί άνθρωποι θα παρουσιαστούν και θα μιλήσουν για τα δρώμενα, ενώ ταυτοχρόνως το υμνολόγιο και τα λόγια των Ευαγγελίων της Εκκλησίας και η προφορική μας παράδοση θα πλαισιώνουν τους λόγους των ηρώων.
Σκοπός της παράστασης:
Ο σκοπός της συγκεκριμένης παράστασης δεν είναι άλλος από το να μπορέσει και ο πιο απλός θεατής να προσεγγίσει μία τόσο σημαντική και εξαιρετικά επίκαιρη στιγμή της Ελληνικής Ιστορίας, από μία πλευρά διαφορετική. Η Σμύρνη, όσο και αν ακουστεί κοινότυπο, δεν αποτελεί ουδεμία εξαίρεση από τις υπόλοιπες πόλεις του Ελληνισμού, που στα χρόνια του Οθωμανικού ζυγού υπέστησαν διωγμούς, καταστροφές, σφαγές, εξανδραποδισμούς και υποδουλώσεις. Από τη Βασιλεύουσα έως την πρόσφατη μαρτυρική Κύπρο ο κατάλογος των πόλεων είναι αμέτρητος. Η παρουσία όμως της χριστιανικής πίστεως και των ιερέων της, υπήρξε αρωγός βασικός και ουσιώδης. Ήταν το στοιχείο αυτό, που μαζί με το φρόνημα του λαού κράτησαν ψηλά την αντοχή, την ελπίδα, την καρτερία και την υπομονή των διωχθέντων. Έτσι λοιπόν, με την παρουσία της στο έργο, η Παναγία, που αντιπροσωπεύει για όλους τους χριστιανούς στη Γη, το μέγιστο παράδειγμα υπομονής και εγκαρτέρησης, προστρέχει ως η απόλυτη και πανταχού παρούσα, «μάνα», να παρηγορήσει τα παιδιά της. Τα παιδιά της, αυτά που στο πρόσωπο της Ελπίδας, της Σμυρνιάς μάνας, υποφέρουν και στενάζουν την αποφράδα εκείνη ημέρα της Καταστροφής της Σμύρνης. Η νοητή μεταφορά της Ελπίδας, από την Παναγία και τον Άγιο Ιωάννη, στην Οδό του Μαρτυρίου, υποδεικνύει και επισημαίνει τη μέγιστη στιγμή του ανθρώπινου γένους. Τη στιγμή που ο άνθρωπος ως ελεύθερο ον, κατά Θεού παραχώρηση αλλά και προσωπική επιλογή, αποφασίζει να «σκοτώσει» τον Αθάνατο και Έναν δημιουργό του. Μπροστά λοιπόν σε αυτό το Θείο Δράμα η Ελπίδα κατανοεί ότι η Καταστροφή της Σμύρνης δεν είναι τίποτα άλλο, παρά ακόμα μία τραγική στιγμή της απώλειας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Ουσιαστικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μία αναβίωση μετά από τέσσερις αιώνες του Λειτουργικού Δράματος που εμφανίστηκε στο Μεσαίωνα και άκμασε μέχρι και το 16ο αιώνα.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ (Συγγραφέας)
Μου ζητήθηκε από τον σκηνοθέτη, Μενέλαο Τζαβέλλα να γράψω ένα επετειακό θεατρικό έργο για τα 100 χρόνια από την Καταστροφή της Σμύρνης. Το πρόβλημα που με απασχόλησε ήταν ότι τη θεατρική περίοδο 2022-23, πολλοί συγγραφείς θα καλούντο να γράψουν κάτι ανάλογο. Το θέμα της «Σμύρνης» είναι γνωστό στο Ελληνικό κοινό και έχει παρουσιαστεί με πολλές και διαφορετικές μορφές (μελέτες, βιβλίο, μυθιστόρημα, θέατρο κλπ.). Το να γράψω λοιπόν μία παράθεση ιστορικών γεγονότων με το όποιο μυθοπλαστικό πλαίσιο μού ήταν σχεδόν αδιάφορο συγγραφικά. Έπρεπε να αναζητηθεί από εμένα ένας άλλος, κάπως καινούργιος τρόπος για να ειπωθούν τα γεγονότα των ημερών εκείνων. Έτσι κατέληξα σε μία πεποίθηση για τις ημέρες εκείνες, που είχα πάντα. Ότι πέρα από την ιστορικότητα των στιγμών, η Καταστροφή της Σμύρνης εμπεριείχε και μία τρόπο τινά «θρησκευτικότητα». Επέλεξα λοιπόν να ενσωματώσω σε αυτό το τόσο καθοριστικό γεγονός της νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, ένα απείρως σπουδαιότερο. Αυτό της πορείας προς τη Σταύρωση του Θεανθρώπου. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει ανθρώπινο δράμα που να μη συμπεριλαμβάνεται, να μην «εσωκλείεται» σε αυτό του Θείου Δράματος. Έτσι δημιουργήθηκε μία θεατρική συνθήκη παρουσιάζοντας τον παραλληλισμός των ζωών και των γεγονότων της Σμύρνης με αυτών των γεγονότων προς τη Σταύρωση.
Καλή θέαση.
Δήλωση του σκηνοθέτη Μενέλαου Τζαβέλλα
Πάντα ήθελα να σκηνοθετήσω μια Θρησκευτική και Ιστορική παράσταση. Έτσι είπα την ιδέα στον συγγραφέα Θανάση Σταυρόπουλο και δημιουργήσαμε την παράσταση μας ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ – ΕΝΑΣ ΥΜΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΜΥΡΝΗ που είναι ένας φόρος τιμής στα χιλάδες θύματα από την καταστροφή της μάνας Σμύρνης. Μια Ιστορία που 100 χρόνια μετά ζούμε ξανά κοντά μας, δίπλα μας …Λαός που ξεχνάει το παρελθόν του είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει!!
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ:
ΓΕΩΡΓΙΑ ΖΩΗ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΡΟΥ
ΑΝΝΑ ΜΩΡΑΙΤΟΥ
ΕΥΤΥΧΙΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΟΛΚΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ
ΠΕΤΡΟΣ ΤΣΑΠΑΛΙΑΡΗΣ (ΧΡΗΣΤΟΣ ΙΝΤΖΕΟΓΛΟΥ βΆ διανομή)
ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΡΜΑΡΟΥ (ΕΛΕΝΗ ΜΑΡΜΑΡΟΥ βΆ διανομή)
Εκκλησιαστικοί ύμνοι:
ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΟΛΚΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΑ ΖΩΗ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΡΟΥ και
ΠΕΤΡΟΣ ΤΣΑΠΑΛΙΑΡΗΣ (ΧΡΗΣΤΟΣ ΙΝΤΖΕΟΓΛΟΥ βΆ διανομή)
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Κείμενο: Θανάσης Ν. Σταυρόπουλος
Σκηνοθεσία: Μενέλαος Β. Τζαβέλλας
Διδασκαλία Εκκλησιαστικών ύμνων: Σταύρος Βόλκος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αρετή Τσιαμπόκαλου
Σκηνογράφος: Παναγιώτης Γάκης
Φωτισμοί: Μενέλαος Β. Τζαβέλλας
Φωτογραφίες: Μάνος Βλαστός
Γραφιστική επιμέλεια αφίσας: Αντιγόνη Παναγιωτοπούλου
Διεύθυνση και Οργάνωση παραγωγής: Μενέλαος Β. Τζαβέλλας
Μουσική Επιμέλεια: Πολυδεύκης Πολυδεύκη
Hair stylist – Makeup artist: Ευσταθία Τζαβέλλα
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία ”ΔΙΩΝΗΣ-ΑΙΝΙΓΜΑ”
Η ιστορία μιας μυθιστοριογράφου,
Κορεάτικη δημιουργική αμηχανία με θέμα την συγγραφική αγκύλωση (κοινώς λουμπάγκο)
Από τον ποιητή, θεατρολόγο, μεταφρασιολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Αφηγηματική δυστοκία, συνθετική ανεπάρκεια.
Η ζωή των καλλιτεχνών ασπρόμαυρη.
Η Φύση πολύχρωμη με τα αφοπλιστικά αγριολούλουδα.
Γυμνά σκηνικά, υπερφωτισμένα, έντονες αντιθέσεις άσπρου-μαύρου, αλλά μόνον όσον αφορά την «όψιν».
«Ηχητικό τοπίο» αδιάφορο, έως ανύπαρκτο.
Το ιδεολογικό τοπίο, αντίθετα, βασίζεται στην ευγενική ανεκτικότητα και στα συνήθη μικρομεσοαστικά ήθη.
Οι καλλιτέχνες παντού και πάντα μποέμ, ανεξαρτήτως καθεστώτος, πέρα κι από τα πολιτικά συστήματα (στο βαθμό που τους επιτρέπεται από τον κυρίαρχο «κανόνα» ή την «ετικέτα»).
Ανυπαρξία οράματος, αισθητικό πεδίο ρηχό, συναισθηματισμός όμως πλούσιος, καλά κρυμμένος πίσω από τον στυλιζαρισμένο κινησιολογικό-εκφραστικό κώδικα.
Μινιμαλισμός και αφαίρεση, παράλληλα με φλυαρία τόση που προκαλεί εσκεμμένη ανία στον / στην καλοπροαίρετο / η θεατή.
Αυτή όμως η κατάσταση, αφού λειτουργήσει ως υπνωτιστική, σε μεταφέρει σε ένα εσωτερικό τοπίο ασύλληπτης καθαρότητας, όπως και η ασπρόμαυρη φωτογραφία σε αυτή την ταινία που παραπέμπει στο tao και στην ισορροπία των δύο μερών του συμβόλου yin-yang.
Πέρα από την έλλειψη δράσης, η αφήγηση κυλάει σαν ήρεμο ποταμάκι σε άλλο επίπεδο εμπλουτίζοντας τον υδροφόρο ορίζοντα τού μετασχηματιζόμενου γήινου πολιτισμού μας.
Από αυτή την άποψη, η ταινία αυτή διόλου αδιάφορη δεν είναι, αλλά ένα ανατολίτικο κομψοτέχνημα.
Η πολιτισμική διαφορά γεφυρώνεται εδώ χάρη στην παγκοσμιότητα τού μοτίβου τής συγγραφικής αγκύλωσης.
Μην το χάσετε, ειδικά εάν έχετε υπερκόπωση, γερά νεύρα, και – προ πάντων – μην το αποφύγετε εάν κοιμάστε καλά στα βουλιαγμένα καθίσματα των κινηματογράφων.
Μετά περισσής ευθυμίας και με ευθυμογραφική διάθεση
[γιατί όταν ξεκινάς έτσι δεν παθαίνεις – σχεδόν ποτέ – ποιητικό λουμπάγκο!!!],
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
info:
https://www.athinorama.gr/cinema/movie/i_istoria_mias_muthistoriografou-10076716/
Η Ιστορία Μιας Μυθιστοριογράφου
So-seol-ga-ui Yeong-hwa / The Novelist’s Film
2022
Α/Μ
Διάρκεια: 92′
Δραματική
Νοτιοκορεάτικη
Μια συγγραφέας επισκέπτεται ένα βιβλιοπωλείο, το οποίο διευθύνει μια συνάδελφος που έχει καιρό να δει. Σε μια βόλτα θα γνωρίσει πρώτα ένα σκηνοθέτη και κατόπιν μια ηθοποιό, την οποία θα προσπαθήσει να πείσει να κάνουν μαζί μια ταινία.
Σκηνοθεσία:
Χονγκ Σανγκ-σου
Με τους:
Λι Χιε-γιονγκ
Μι-σο Παρκ
Κιμ Μιν-Χι