Από τον θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Η απόσταση μέσα στο χρόνο μας επιτρέπει να δούμε τόσο τα έργα όσο και τις συνθήκες που τα γέννησαν στην συγκεκριμένη περιρρέουσα ατμόσφαιρα με την τραγική γελοιότητα που υποβάλλει η ανθρώπινη κατάσταση σε κάθε εμβριθή μελετητή. Όχι, δεν στέκουν πια τα ρομαντικά παραληρήματα της δεσποινίδος Έμιλυ Μπροντέ. Και η ρομαντική θύελλα κι η ερωτική ορμή έχουν μετατοπιστεί τους τελευταίους αιώνες προς την ομαδική καταστροφή και τον απρόσωπο θάνατο, αυτού τούτου του πλανήτου πρωτίστως… Επομένως δεν μπορούμε να μωροφιλολογούμε για αισθήματα στο μικροσκόπιο του εντομολόγου. Όλες αυτές οι αθώες υπάρξεις, όλες αυτές οι κυρίες, παγιδευμένες στον Έρωτα, έτσι όπως τον έχουν βιώσει από την μυθιστορηματική πλευρά τού συρμού τής εποχής τους, μοιάζουν σχεδόν αυτιστικές και γελοίες. Όπως η κυρία στο τέλος της επιτυχημένης πρεμιέρας του κλασικού πεζογραφήματος «Ανεμοδαρμένα Ύψη» στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Αυτή λοιπόν η υπέρκοψη επιτηδευμένη γηραιά και παλαιωμένη γελοία ύπαρξις, μου έφερε την κάτασπρη γούνα της στη μούρη προσπαθώντας να τη φορέσει επιδεικτικά για να ζηλέψουν όλοι. Αποτροπιαστικό το θέαμα ενός βαλσαμωμένου ζώου που βρυχάται στο πρόσωπό σου, ακριβώς όπως και στην επιτυχημένη αφίσα της παράστασης. Διαμαρτυρήθηκα εντόνως, όμως η αρχοντοχωριάτα, σοφολογιώτατη «κυρία» έκανε την κουφή, μέχρι που έφτασε η καλοπροαίρετη διπλανή μου φιλόλογος να την δικαιολογήσει: «μα είναι γριά η κακομοίρα! Δεν ακούει!». Αυτό όμως το άκουσε μια χαρά η αναιδής και βιάστηκε να διαμαρτυρηθεί. Μου φάνηκε τόσο γελοία όσο κι οι «κυρίες» του έργου, χαμένες μέσα στον χαζορομαντικό αυτισμό τους ενόσω ο κόσμος χάνεται και η …γούνα χτενίζεται!!!
Η παράστασις ήτο ευπρόσωπος κι αξιώσεων. Όμως ό,τι και να κάνεις, το έργο παλιό κι η όποια αναστήλωσίς του μόνον μουσειακό χαρακτήρα μπορεί να έχει. Υπέροχα τα σκηνικά και τα κοστούμια. Καταπληκτικές οι ερμηνείες. Σύγχρονη η μετάφραση χωρίς αναζήτηση αναλογιών, δίχως λογοτεχνικές αξιώσεις με άλλα λόγια. Αυτά παθαίνουν όσοι αναθέτουν σε μη βασανισμένους λογοτέχνες παρόμοιους δραματουργικούς άθλους. Ας πρόσεχαν! Η χώρα μας βρίθει καλών λογοτεχνών-δραματουργών-θεατρολόγων-ποιητών. Ας επιβληθεί από κάποιον φορέα-θεσμό ή δεν ξέρω από ποιον άλλον σε μια χαοτική δημοκρατία τού «Ό,τι νά ΄ναι»… ας επιβληθεί λέω εκ τών κάτω («φωνή λαού οργή θεού») η εμπεριστατωμένη, έγκυρη, διαπιστευμένη, εύστοχη και λειτουργική, αποτελεσματική μετάφραση-διασκευή-δραματουργική επεξεργασία των αριστουργημάτων της Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Κι ακόμα κι αν έχει παλιώσει, μπαγιατέψει και ξεβάψει, ακόμα και με χαμένο το λούστρο του το έργο με τον συμβολικά εξώφθαλμο τίτλο «Ανεμοδαρμένα Ύψη» δείχνει κάποια πράγματα για την εξέλιξη του Παγκόσμιου Ανθρώπινου Συνειδητού (και Υποσυνείδητου).
Κωνσταντίνος Μπούρας
www.konstantinosbouras.gr
Info:
http://www.ntng.gr/default.aspx?lang=el-GR&page=2&production=44081&mode=31
Ανεμοδαρμένα ύψη
2016-2017 Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος
Ανεμοδαρμένα ύψη – Μπροντέ Έμιλυ Πρώτη Παρουσίαση: Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, 11/02/2017 Τα «Ανεμοδαρμένα ύψη» γράφτηκαν από την αγγλίδα συγγραφέα Έμιλυ Μπροντέ το 1847, όταν ήταν μόλις 27 ετών. Καθώς είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, έχει μεταφερθεί στο θέατρο και στον κινηματογράφο, έχει γίνει όπερα, μιούζικαλ και μπαλέτο. Ήρωές του είναι τα μέλη δύο οικογενειών, που κατοικούν σε απομονωμένα σπίτια στα χερσοτόπια του Γιόρκσαϊρ και σημαδεύονται από τον έρωτα του Χίθκλιφ και της Κάθριν. Η Μπροντέ παρουσιάζει την ιστορία της καταστροφής τους, φέρνοντας στην επιφάνεια τα απελπισμένα και παράφορα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης, με τρόπο αντίστοιχο της αρχαίας τραγωδίας. Το βικτωριανό μυθιστόρημα διασκευάζει και σκηνοθετεί ο Γιάννης Καλαβριανός, που συνεργάζεται για πρώτη φορά με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Για τον Γιάννη Καλαβριανό, η ουσία του έργου βρίσκεται στα λόγια της Κάθριν, η οποία, αν και παντρεύτηκε τον Λίντον και έδιωξε τον Χίθκλιφ από κοντά της, ομολογεί: «Η αγάπη μου για τον Λίντον είναι σαν το φύλλωμα στο δάσος: ο χρόνος θα το αλλάξει, όπως ο χειμώνας αλλάζει τα δέντρα. Η αγάπη μου, όμως, για τον Χίθκλιφ, μοιάζει με τους αιώνιους βράχους από κάτω. Είναι η πηγή μιας ελάχιστα ορατής αλλά απολύτως αναγκαίας απόλαυσης. Ο Χίθκλιφ είμαι εγώ. Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς τη ζωή μου. Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς την ψυχή μου». Τέλος, ο σκηνοθέτης σημειώνει ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη περιγραφή του έργου από την φράση του Άγγλου ποιητή και ζωγράφου Ντάντε Γκάμπριελ Ροσσέτι: «Μια ιστορία που διαδραματίζεται στην κόλαση. Μόνο που οι τόποι και τα πρόσωπα εκεί, συμβαίνει να έχουν αγγλικά ονόματα».
Συγγραφέας: Μπροντέ, Έμιλυ Μετάφραση: Καλαβριανός, Γιάννης Διασκευή: Καλαβριανός, Γιάννης Σκηνοθεσία: Καλαβριανός, Γιάννης Δραματολόγος: Σολωμού, Αντώνης Βοηθός σκηνοθεσίας: Μπεζίκη, Αλεξία Επιμέλεια κίνησης: Μπεζίκη, Αλεξία Σκηνικά: Θαβώρης, Γιάννης Κοστούμια: Μπουσουλέγκα, Αλεξάνδρα Κοστούμια: Υφαντίδου, Ράνια Μουσική: Τριανταφύλλου, Αγγελος Φωτισμοί: Μπιρμπίλης, Σάκης Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Πουλοπούλου, Γιώλικα Βοηθός σκηνογράφου: Ευταξία, Ελίνα Β’ βοηθός σκηνογράφου: Όσσα, Μαρία Οργάνωση παραγωγής: Ανδρώνη, Αθανασία Ηθοποιοί
Σημείωση Καλλιτεχνικής Διανομής
Ώρες παραστάσεων: Τετάρτη: 18.00, Πέμπτη- Παρασκευή -Σάββατο: 20.30, Κυριακή: 19.00
Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (11/02/2017 – 09/04/2017)
Είμαστε παράξενοι οι άνθρωποι, από τη μια μας τρομάζουν τα φαντάσματα κι από την άλλη δεν αντέχουμε να μη μας κυνηγάνε… |