Γράφει ο Χρήστος Ναούμ
Στο μικρό, ατμοσφαιρικό θεατράκι της οδού Δερβενίων, «Εξαρχής», παρουσιάζεται το έργο του Ιονέσκο «Οι καρέκλες». Όσο διαρκεί η παράσταση, οι δυο ηλικιωμένοι πρωταγωνιστές αναπολούν, φαντασιώνονται, συμφωνούν και διαφωνούν για την ζωή τους, αυτή που πέρασε κι εκείνη, που υπολείπεται. Ανεπάντεχα, ο απομονωμένος πύργος γεμίζει αόρατους επισκέπτες, που αναγκάζει τους γέροντες να σύρουν τις καρέκλες από την σκόνη, προκειμένου να υποδεχτούν τους προσκεκλημένους. Όσο ο κόσμος της υψηλής κοινωνίας, (γιατί αυτός τους αρμόζει), συγκεντρώνεται οι ηλικιωμένοι σύζυγοι αναβιώνουν στιγμές, σαν χάντρες, από την περασμένη τους ζωή, που δεν έχει να επιδείξει κανένα κατόρθωμα, καμιά επιβράβευση, παρά μόνο ένα «αχανές τίποτα». Κι αυτό το «τίποτα», όμως, έχει την αξία του, την οποία η ανθρωπότητα, δεν έχει καταφέρει να αποτιμήσει, αφού η ανθρώπινη ζωή είναι υπεράνω όλων. Ο Ιονέσκο, σ’ αυτό το έργο θέλει να δώσει σημασία στις «καρέκλες», οι οποίες παρακολουθούν τα πάντα, όπως στα παραμύθια. Προσωποποιούνται και συμμετέχουν στα δρώμενα, παρακολουθώντας αδιάφορα. Φαντασιώσεις, όνειρα, επιθυμίες, σημαντικά μηνύματα για την ζωή. Όλα αφήνουν τις καρέκλες να απολαμβάνουν την μακάρια ακινησία τους. Ενώ ωστόσο, η τραγικότητα της ανθρώπινης φύσης ξετυλίγεται σταδιακά, ύπουλα και υπόγεια, μέχρι το τέλος της όποιας υπόστασής της. Ο Ιονέσκο γεννήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1909 στη Σλάτινα της Ρουμανίας από Ρουμάνο πατέρα και Ρουμάνα–Γαλλίδα μητέρα. Πέρασε την παιδική του ηλικία στη Γαλλία, αλλά επέστρεψε στη Ρουμανία με τον πατέρα του το 1925, μετά το διαζύγιο των γονιών του. Μετά τις σπουδές του στο κολλέγιο, σπούδασε Γαλλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου από το 1928 ως το 1933 και έγινε καθηγητής της γαλλικής γλώσσας.
To 1936 ο Ιονέσκο παντρεύτηκε τη Ροντίκα Μπουριλεάνου. Απέκτησαν μια κόρη κι επέστρεψαν στη Γαλλία το 1938, ώστε ο Ιονέσκο να τελειώσει τη διδακτορική του διατριβή. Το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939 τον βρήκε στη Γαλλία. Παρέμεινε στη Μασσαλία κατά τη διάρκεια του πολέμου και τελικά εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στο Παρίσι μετά την απελευθέρωσή του, το 1944.
Ο Ιονέσκο έγινε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας το 1970 [1], ενώ κέρδισε πολυάριθμα βραβεία και τιμητικές διακρίσεις. Πέθανε στις 28 Μαρτίου 1994.
Οι ηθοποιοί Ελένη Τσακάλου και Κώστας Ζέκος υπηρετούν με θρησκευτική προσήλωση το κείμενο του Ιονέσκο. Καταφέρνουν να κρατούν ισορροπία, σε τεντωμένο σκοινί, αφού πρέπει να εναλλάσσουν τα συναισθήματά τους, τις συγκινήσεις τους και τα οράματά τους, μέσα σε ένα νεκρό κι άχρωμο περιβάλλον. Καταφέρνουν να νικούν τους δαίμονες, που τους περιβάλλουν, και να οδηγούν την παράσταση, βήμα-βήμα, στην τραγικότητα που της αρμόζει. Οι ελαφρές πινελιές και οι γκροτέσκ κινήσεις απαλύνουν την μονοτονία και καθιστούν την παράσταση πιο ευέλικτη, στον χρόνο. Και οι δυο πρωταγωνιστές είναι άξιοι για το χειροκρότημα, που τους επιφυλάσσεται στο τέλος. Η σκηνοθεσία του Ντίνου Σπυρόπουλου, οδηγεί τους ηθοποιούς σταθερά, σε μια γοητευτική υποκριτική τεχνική, χωρίς φανφάρες και κοντραμπάσα. Η παράσταση δίνει ερεθίσματα αλλά και ικανοποιεί τον θεατή. Προκαλεί και θεραπεύει συνάμα. Κι αυτός, είναι ο λόγος να την δείτε.
Συντελεστές
Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές
Σκηνοθεσία – Μουσική επιμέλεια: Ντίνος Σπυρόπουλος
Σκηνικό – Κοστούμια: Κοσμάς Πανωρίδης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Βίβιαν Σπυροπούλου
Κίνηση: Δέσποινα Χουζούρη
Φωτογραφίες: Ανδρέας Ζήσης
Βίντεο παράστασης: Γιάννης Τσούκας
ΠΑΙΖΟΥΝ: Ελένη Τσακάλου – Κώστας Ζέκος
Το έργο παίζεται κάθε Σάββατο και Κυριακή, στο θέατρο Εξαρχής:
Διεύθυνση: Εμμανουήλ Μπενάκη & Δερβενίων 46, Εξάρχεια
Τηλέφωνο: 210.3822661
E-mail: info@exarhis.gr
