Από τον θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Παρακολουθώ εδώ και σαράντα χρόνια και συμμετέχω ενεργά (όπου κληθώ) το ερασιτεχνικό, ημι-επαγγελματικό, σχολικό και φοιτητικό θέατρο επειδή πιστεύω ότι όταν είναι αξιώσεων αποτελεί ζωντανό πολιτισμικό κύτταρο στη δεινοπαθούσα χώρα μας. Το εμπορικό ή ελεύθερο και το επιχορηγούμενο ή κρατικοδίαιτο θέατρο επαναπαύεται συχνά σε ευκολίες κι αναμασημένους κώδικες του παρελθόντος, λειτουργεί με πελατειακά κριτήρια, δοξάζει τις «παρέες», τις συντεχνίες και μορφώματα παντός είδους (κοινώς …κλίκες), βασίζεται σε συναλλαγές, ανταλλαγές κι …αντισταθμιστικά οφέλη (do ut des – δώσμου να σου δώσω ή «το ένα χέρι νίβει το άλλο και τα δυο μοιράζονται τα …λάφυρα). Αντιθέτως το ερασιτεχνικό θέατρο είναι ανοικτό, εξ ορισμού κι εξ Ανάγκης στην δημοκρατική ισονομία, βασίζεται στην πρωτοβουλία και στον αυθορμητισμό, είναι ενθουσιώδες και συλλογικό (ακόμα κι αν κάποιος ή κάποιοι προεξέχουν ή προεδρεύουν), δεν αναγνωρίζει «σκηνοθέτες-τυράννους» ή δυνάστες και γενικά διαθέτει περισσότερα εχέγγυα πνευματικότητας και καλλιτεχνικότητας από θεατρανθρώπους που βιοπορίζουν σε έναν χώρο στυγνά ανταγωνιστικό κι απάνθρωπα σκληρό, όπου επικρατούν οι λυκοφιλίες κι «ο θάνατός σου η ζωή μου». Ειδικά μέσα στην Κρίση, διαπιστώνουμε ότι τα ίδια και τα ίδια πρόσωπα εναλλάσσονται στις κρατικές ή επιχορηγούμενες σκηνές μας, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων (είναι υπερ-κομματική η κολακεία κι ο χαμαιλεοντισμός), νέμονται τα πενιχρά πλέον κονδύλια και πίνουν εις υγείαν …όλων μας.
Όμως, παρά το δηκτικό χαρακτήρα του, το σημερινό μου σημείωμα δεν είναι απαξιωτικό. Τουναντίον. Θέλω να επισημάνω τη σοβαρή δουλειά του «Θεατρικού Εργαστηρίου Μάνου Χατζηγεωργίου (υπό την αιγίδα της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς και του προέδρου της Κυρίου Νίκου Παπαγιαννάκη) και του εμψυχωτή της Κυρίου Μάνου Χατζηγεωργίου, που παρουσίασαν για πολλοστή φορά τη δουλειά τους την πρώτη μέρα του μηνός Ιουλίου (με πανσέληνο) στην Ελληνογαλλική Σχολή Jeanne d’Arc, στο μεγάλο της θέατρο, με ένα πρόγραμμα πραγματικά αντάξιο μιας κρατικής σκηνής. «Η παρεξήγηση» του νομπελίστα Αλμπέρ Καμύ (ένα πραγματικά σκοτεινό ερεβώδες κείμενο, που ανιχνεύει τα υπαρξιακά βάθη της ανθρώπινης κατάστασης), με την απαραίτητη κωμική αντίστιξη της «Λαίδης Φθειροζόλ», του γλυκόπικρου μονόπρακτου του Τεννεσσή Ουίλλιαμς, που δίνει με έναν άλλο, συμπαθή και μελοδραματικό τρόπο, το δικαίωμα του ανθρώπου στην Ευτυχία, στην Ελευθερία, στη Φαντασία, στο Όνειρο, στη Δημιουργία, πέρα από τους ανελέητους κανόνες της αγοράς (ή των αγορών), πέραν από τη σκλαβιά και τη δουλεία που βιώνει το ανθρώπινο είδος, πέρα από τον εξανδραποδισμό των ελεύθερων όντων στο βωμό του κέρδους, στη κιμαδομηχανή της Ιστορίας των απλήστων.
Και η επιλογή και η διδασκαλία-σκηνοθεσία και η ερμηνεία αυτών των δύο ενδεικτικών για το χάλι του πολιτισμού μας κειμένων ήταν υποδειγματικές. Απολαύσαμε όλοι τα «παιδιά» (ανεξαρτήτως ηλικίας) να μιλάνε με πάθος για τους καϋμούς, την καταπίεση και τα αδιέξοδα των συνανθρώπων μας, άκουσα μια ηλικιωμένη χήρα δίπλα μου να αναστενάζει και να εξαγνίζεται («δι’ ελέου και φόβου…»), άκουσα το ενθουσιώδες χειροκρότημα του κοινού της μιας αυτής και μόνης παράστασης (μακάρι να επαναληφθεί για να τη δουν κι άλλοι πολλοί) κι οφείλω να συγχαρώ τον ακάματο Μάνο Χατζηγεωργίου, ηθοποιό-σκηνοθέτη και δάσκαλο, καθώς και όλους όσους συμμετείχαν σε αυτό το υλοποιημένο όνειρο. Παίζουν: Σίσσυ Γατζούδη, Σουζάνα Μουστακίδου, Ηλίας Απριλάκης, Πανωραία Μπέκου, Μαρία Τζούμα, Σταματίνα Σκαλκόγιαννη, ΄Ακης Βαφειάδης. Φωτισμοί: Εύα Δρακοπούλου, ήχος: Δέσποινα Κοντοζανή. Ήταν όλοι τους υπέροχοι και θα ήταν άδικο να ξεχωρίσω κάποιον συγκεκριμένα, ακόμα κι αυτούς που διακρίνονταν. Ήταν όλοι τους σοβαροί και συγκεντρωμένοι στο ρόλο που οι ίδιοι επέλεξαν να διαδραματίσουν με ενθουσιασμό και ζέση. Και σ’ ανώτερα!
Κωνσταντίνος Μπούρας
