μια ναρκισσιστικά οργιαστική ταινία του Χοδορόφκσι με φελλινική γεύση και λατινοαμερικάνικη γειτνίαση έρωτα και θανάτου, με μηνύματα της Νέας Εποχής στο τέλος…
Από τον θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Δεν μπορώ να πω, το απόλαυσα. Μετά από τόσες μέτριες παραστάσεις, μια κινηματογραφημένη παράσταση (ή μια ταινία με παραστασιακούς θεατρικούς κώδικες κι αξιώσεις) ειδικά όταν είναι λατινοαμερικάνικης κοπής, πολύ κοντά στον ένδοξο ελληνορωμαϊκό πολιτισμό, όπως μπολιάστηκε από το φίδι στον κήπο της Εδέμ και την καθολικίστικη ενοχή για την ηδονή, χωρίς να εξαιρούμε τον χωρισμό σώματος-ψυχής, που για τους παγανιστές και τους σαμάνους είναι τελείως γελοία δοξασία… για να μην πούμε και «εξωγήινη» (με τη μεταφορική βεβαίως έννοια). Το τι απόλαυσα λοιπόν αυτόν τον γεράκο ψευδοποιητή και την νεανική περσόνα του δεν λέγεται. Ειδικά στα πλάνα που βλέπαμε τον έναν πίσω από τον άλλον. Μήπως ο γέρος ήθελε να κρύψει κάποια σαπιοκοιλιά; Δεν ξέρω. Δεν παίρνω κι όρκο. Όμως μ’ έπιασε το σατιρικό και το ευθυμογραφικό μου, άπαξ και κατάλαβα τι πήγα να δω, αφού δεν διαβάζω κριτικές πριν, ούτε καν την υπόθεση, για να μην επηρεάζομαι, λέει… Απλώς ψυχανεμίστηκα ότι είναι ενδιαφέρουσα κι αφέθηκα στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα και πήγε. Το κοινό είχε πάλι κοινωνιολογικό ενδιαφέρον. Ήταν όλοι ντυμένοι πανομοιότυπα κα ψήφιζαν το ίδιο κόμμα… «Ωραία!», σκέφτηκα από μέσα μου «είμαστε ανάμεσα σε άγνωστους φίλους, ασφαλείς – εδώ δεν πρόκειται να μας μαχαιρώσει κανείς, βασιλεύει η ανεκτικότητα και… σε κάτι τέτοιες αρετές βασίστηκε κι ο φαιδρός κινηματογραφιστής για να πουλήσει φύκια για μεταξωτές κορδέλες».
Πολύ κακό για το τίποτα! Όμως οι δύο ώρες περνάνε ψυχαγωγικά κι ευχάριστα. Και στις ταινίες του Φελλίνι ένιωθες το ίδιο, όμως δεν τις ξεχνούσες αμέσως μετά. Τέλος πάντων. Άλλες εποχές άλλα ήθη. Φαίνεται ότι δεν γεννιούνται πια ιερά τέρατα. Ήταν προνόμιο μάλλον του εικοστού αιώνα. Όλα τώρα γίνονται φανερά, όχι στα μουλωχτά, ψηφιακά – όχι αναλογικά κι έχουν μικρό μέγεθος… (όπως το πάρετε).
Θα πάω να δω και τις ταινίες Σκορτσέζε, Τζάρμους κι αν ξενερώσω τελείως, δύο τινά συμβαίνουν: ή έχω εθιστεί στη ζωντανή ανθρώπινη θεατρική παρουσία ή δεν συνάδω αισθητικώς με τα σύγχρονα κινηματογραφικά ήθη κι έθιμα. Ή και τα δύο. Διαλέγετε και παίρνετε! Σκασίλα σας δηλαδή, αν εγώ αρέσκομαι ή απαρέσκομαι σε ένα θέαμα. Μπορεί πάλι και όχι. Λειτουργώ σαν θερμόμετρο και μετρονόμος του καιρού μου. Αυτό με κρατάει πάντα έφηβο και φοιτητή, μετέφηβο βεβαίως. Ίσως γι’ αυτό δεν αρρωσταίνω και γερνάω αθόρυβα…
Αρκετά τα φληναφήματα για σήμερα. Στο δια ταύτα τώρα: πηγαίνετε να δείτε την ταινία, αν είστε διανοούμενος, κουλτουριάρης, αν γράφετε ποίηση κι αν είστε νοσταλγός του παλιού καλού σινεμά. Το σίγουρο είναι ότι θα έχετε κάτι να σκεφτείτε και θα …πάρετε δουλειά για το σπίτι. Τροφή προς σκέψιν εννοώ κι όχι τις πλαδαρές σάρκες της φελλινικιάς πληθωρικής ύπαρξης, την οποίαν δεν θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε «αιθερίαν» σε καμίαν περίπτωσιν. Και η Ανίτα Έκμπεργκ ξεχείλιζε από λίπος, αλλά εκείνη ήταν ηφαίστειο κι όχι παρωδία σεξοβόμβας. Τέλος πάντων, οι εποχές άλλαξαν κι όλ’ αυτά ακούγονται από ρατσιστικά έως σεξιστικά, γι’ αυτό κι εγώ σταματώ εδώ. Για να μην με κακοχαρακτηρίσετε ως …οπισθοδρομικό. Τουναντίον. Άτιμα νιάτα, πώς περάσατε τόσο γρήγορα! Αυτό λέει συμπερασματικώς η ταινία. Και φλερτάρει με την ψυχανάλυση, αφού ζητάει ο γέρος από τη νεαρή κινηματογραφική του περσόνα να συγχωρήσει τον πατέρα του που τον είχε ….εσμένο όσο ζούσε. Παιδιά, παιδιά! Τι περιμένει κανείς από ανώριμες υπάρξεις που γράφουν ποιήματα κι αρνούνται να μεγαλώσουν; Τι περιμένει; Τι να περιμένει κανείς από δαύτους; ΕΕΕΕΕΕεεεεε; Αστειεύομαι, για όσους δεν έχουν συνηθίσει τον γραπτό ιντερνετικό λόγο χωρίς φατσούλες κι άλλα αηδιαστικά εφευρήματα.
Κωνσταντίνος Μπούρας
INFO:
http://www.athinorama.gr/cinema/movie/poiisi_xoris_telos-10054658.html
Ποίηση Χωρίς Τέλος / Poesia Sin Fin / Endless Poetry, Σινεφίλ 2016 | Έγχρ. | Διάρκεια: 128′, Χιλιανογαλλική ταινία, σκηνοθεσία Αλεχάνδρο Χοδορόφσκι με τους:Πάμελα Φλόρες, Άνταν Χοδορόφσκι, Μπόντις Χοδορόφσκι
Ενάντια στη θέληση του αυταρχικού πατέρα του, ο νεαρός Αλεχάνδρο αποφασίζει να μη σπουδάσει γιατρός, αλλά να γίνει ποιητής, μπαίνοντας στους κύκλους της καλλιτεχνικής αβανγκάρντ του Σαντιάγκο της δεκαετίας του ’30.
