Στο Εθνικό μας Θέατρο, σε μια υπέροχη τρίωρη απολαυστική παράσταση.
Από τον ποιητή, θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Αθάνατο έργο, ειδικά τώρα που δημοσιοποιούνται θέματα συζυγοκτονιών, κακοποίησης γυναικών και μη προνομιούχων εν γένει. «Υπέρ αδυνάμου» ο λόγος τού Τεννεσσή Γουίλλιαμς, που μεγάλωσε με μια αδελφή που κατέφευγε στον «Γυάλινο κόσμο» της και με μια μάνα θύμα των συνθηκών.
Η αμερικάνικη κοινωνία εξελίχθηκε σημαντικά από το 1947 μέχρι σήμερα. Θέματα διαφορετικότητας μοιάζουν να έχουν λυθεί, τουλάχιστον σε θεσμικό επίπεδο. Αυτά τα εβδομήντα χρόνια που περάσανε από τότε απέδειξαν περίτρανα το ανατροφοδοτικό στοιχείο τού δημοκρατικού πολιτεύματος όταν βασίζεται και στηρίζει τα ιδεώδη τού Διαφωτισμού.
Ισότης-Ελευθερία-Αδελφότης, Δικαιοσύνη, Ισονομία. Δεν είναι απλώς λέξεις στο χαρτί στην οθόνη ή στο χαρτί. Είναι η πεμπτουσία της Δημοκρατίας. Το Αμερικάνικο Σύνταγμα καθιερώνει και θέτει στο απυρόβλητο της ελευθερία τής έκφρασης, με προεξάρχουσα την ελευθερία τού Λόγου.
Παρά τις όποιες δοκιμασίες και κλυδωνισμούς που προέκυψαν από την πρακτική εφαρμογή αυτών των πάγκοινων αξιών, δεν υπάρχει μέχρι τώρα κανένα άλλο πολιτικό-κοινωνικό μοντέλο που να τα εξασφαλίζει.
Η εν θέματι παράσταση τού πολυκύμαντου Εθνικού μας Θεάτρου δικαιώνει τον συγγραφέα, δραματικό ποιητή Τεννεσσή Γουίλλιαμς (τον διαχρονικότερο κι ανθεκτικότερο στον πανδαμάτορα Χρόνο, ισχυρότερο όλων των συγχρόνων και προγενέστερών του).
Το χιλιοειδωμένο, χιλιοανεβασμένο και χιλιοειδωμένο αυτό έργο είναι αειθαλές όταν το σεβαστεί κανείς και το πάρει κατά γράμμα. ΓΙΑΤΙ ΝΑΙ, ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Ο ΤΥΠΟΣ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ. ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΑ ΡΑΣΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΟΝ ΠΑΠΠΑ και οι οιεσδήποτε κόντρα διανομές μόνον να εξασθενήσουν και να αδικήσουν το πρωτότυπο απαστράπτον κείμενο μπορούν.
Όσο πιο συνδημιουργικά συντηρητικό το ανέβασμα τόσο κλασικών και δοκιμασμένων μέσα στον Χρόνο έργων που βασίζονται στον λόγο τόσο ασφαλέστερα από αισθητικής, ρυθμολογικής και θεματολογικής πλευράς τα αποτελέσματα.
Είναι η πρώτη φορά που το βλέπω ανεβασμένο «Το Λεωφορείον ο Πόθος» (με νι, ευφωνικό και παλιομοδίτικο), είναι η πρώτη φορά που το απολαμβάνω, συγκινούμαι, κινητοποιούμαι, συμπάσχω, συμμετέχω μέσα μου βουβός, διαδρώ (στην εικονική οθόνη τού συνειδητού μου, αλλά και στα βαθιά νερά τού υποσυνείδητου)… είναι η πρώτη φορά που δεν βρίσκω τίποτα να προσθέσω ή να αφαιρέσω, τίποτα να παρατηρήσω ή να προτείνω για βελτίωση.
Βεβαίως, η πρωταγωνίστρια ήταν μονόχορδη και με ελάχιστες φωνητικές δυνατότητες, όμως κι αυτό προσέθετε στην αληθοφάνεια τής ερμηνείας.
Το βασικό ζευγάρι Στέλλας-Κοβάλσκι παραήταν baby-face και έδειχναν πολύ νεαρότεροι από τα υποτιθέμενα 25 και πλέον έτη τους (της εποχής τού 1950). Ειδικά η ηθοποιός που υποδύθηκε την Στέλλα έμοιαζε με κόντρα διανομή, ειδικά όταν κατέβαινε την θρυλική σκάλα ενδίδοντας στον κτηνώδη σεξουαλικό πόθο. Εμείς αυτό που βλέπαμε (και το συζήτησα με άλλους θεατές αυτό) ήταν κάποιος απροσδιόριστος πρωτοεφηβικός ερωτισμός που θα ταίριαζε περισσότερο στην Μπλανς, που ξεχειλίζει από καθυστερημένη παιδική αθωότητα (στο υπό-κείμενο τού έργου). Οι άλλοι ρόλοι ευτύχησαν σε ταιριαστή διανομή κι αποδόθηκαν επάξια από τους αντάξιους καλλιτέχνες.
Όλοι αξιέπαινοι, όλοι αξιόμαχοι, όλοι αξιοσέβαστοι στο δύσκολο λειτουργικό τους καθήκον.
Δείτε αυτή την παράσταση. Μην την χάσετε. Η καλύτερη τού Εθνικού μας Θεάτρου μέχρι τώρα, για αυτή την θεατρική περίοδο.
Εξαιρετικά τα σκηνικά και τα κοστούμια, η μουσική, οι φωτισμοί, η μπρεχτική προβολή τού εσωτερικού στον εξωτερικό χώρο.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο ΕΚΠΑ
info:
https://www.n-t.gr/el/events/lewforeion_o_pothos/
https://www.ticketservices.gr/event/leoforeio-o-pothos/?lang=el
Τενεσί Ουίλιαμς
Λεωφορείον ο Πόθος
Έναρξη: 12 Nοεμβρίου 2021
Η Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» ξεκινά τη νέα θεατρική περίοδο με ένα αριστούργημα της παγκόσμιας δραματουργίας, το Λεωφορείον ο πόθος, του Τενεσί Ουίλιαμς, το οποίο παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Θανάση Σαράντου.
Νέα Ορλεάνη, τέλη της δεκαετίας του 1940. Η Στέλλα και ο Στάνλεϊ Κοβάλσκι, δύο άνθρωποι από διαφορετικούς κόσμους – η Στέλλα κόρη μιας ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας του Νότου, ο Στάνλεϊ ένας τραχύς Πολωνός μετανάστης δεύτερης γενιάς – ζουν έναν παθιασμένο έρωτα σε μια γοητευτικά παρηκμασμένη συνοικία της πόλης υπό τους μελαγχολικούς ήχους της τζαζ. Αυτό μέχρι τη στιγμή που στο σπίτι τους φτάνει η Μπλανς Ντυμπουά, η αδελφή της Στέλλας. Η Μπλανς στις αποσκευές της φέρνει όλη την απελπισία της χαμένης ζωής της, τα οικογενειακά βάρη που την τσάκισαν, έναν εύθραυστο ψυχισμό που την κάνει να προτιμά να ζει στη φαντασία αντί στην οδυνηρή πραγματικότητα. Η ματαίωση, η αποτυχία και ο χρόνος που περνά αδυσώπητα στοιχειώνουν το πολυδιάστατο έργο του Ουίλιαμς, που αντανακλά έναν σκληρό κόσμο ο οποίος αποβάλλει ή καταστρέφει όποιον δεν μπορεί να ενσωματωθεί.
Το έργο γράφτηκε το 1947 και έκανε πρεμιέρα στο θέατρο Ethel Barrymore στη Νέα Υόρκη, σε σκηνοθεσία Ηλία Καζάν. Το 1951 γνώρισε παγκόσμια επιτυχία με τη μεταφορά του στον κινηματογράφο από τον ίδιο σκηνοθέτη και με πρωταγωνιστές την Βίβιαν Λη (Μπλανς) και τον Μάρλον Μπράντο (Στάνλεϊ). Έκτοτε έχει γνωρίσει αναρίθμητες αναβιώσεις στις σκηνές όλου του κόσμου, εντούτοις είναι η πρώτη φορά που το έργο ανεβαίνει στο Εθνικό Θέατρο.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Θανάσης Σαράντος
Σκηνικά: Άση Δημητρολοπούλου
Κοστούμια: Λίνα Μότσιου
Μουσική: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης
Κίνηση: Εύη Οικονόμου
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Βοηθός σκηνοθέτη: Δημήτρης Κακαβούλας
Σύμβουλος δραματουργίας: Μάρκος Τσούμας
Βοηθός σκηνογράφου: Φανή Παϊτάκη
Βοηθός ενδυματολόγου: Σοφία Τάμπλερ
Βοηθός σχεδιασμού ήχου: Τάσος Μπακασιέτας
Διανομή (αλφαβητικά)
Γιατρός: Άγγελος Ανδριόπουλος
Μιτς: Ιερώνυμος Καλετσάνος
Μάργκαρετ-Νοσοκόμα: Ίντρα Κέιν
Πάμπλο: Λάμπρος Κτεναβός
Στιβ: Νικόλας Μακρής
Ευνίκη-Μεξικάνα: Πηνελόπη Μαρκοπούλου
Στέλλα: Νάνσυ Μπούκλη
Mπλανς: Κωνσταντίνα Τάκαλου
Στάνλεϊ: Αποστόλης Τότσικας
Νέος: Γρηγόρης Φρέσκος
Μουσικοί επί σκηνής: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης, Γιάννης Παπαναστασίου
Φωτογραφίες προγράμματος: Ανδρέας Σιμόπουλος.