Από τον θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Διάβασα για πρώτη φορά το πιο ερμητικά μυστικιστικό κείμενο του Νίκου Καζαντζάκη το 1973, σε ηλικία έντεκα ετών (ψυχορραγούσης της Χούντας των Συνταγματαρχών). Στα δώδεκά μου έτη είχα αποστηθίσει το κείμενο και το αναχάραζα στη μνήμη μου την ώρα που κολυμπούσα ή στους μακρινούς μοναχικούς περιπάτους. Έτσι που ο στοχασμός του μεγάλου μαχητή έγινε δεύτερη φύση, κι ορκίστηκα να ακολουθήσω τα δικά του πνευματικά μονοπάτια στο μέλλον. Όπερ κι εγένετο…
Πήγα λοιπόν περιδεής να δω τη θεατρική του μεταφορά στο «Θέατρο Καρέζη» κι εξεπλάγην ευχαρίστως, καθότι αυτό που είδα έδωσε άλλες διαστάσεις στο εν πολλοίς γνωστό κείμενο. Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου είναι ένας σημαντικός ταλαντούχος συνθέτης. Τον ξέρω από το 1979 όταν συμμετείχαμε στο θεατρικό του Πανεπιστημίου Αθηνών στην «Ίριδα» (μαζί με την Μίνα Χειμώνα, τον Πλάτωνα Μαυρομούστακο, την Υρώ Μανέ και τόσους άλλους που δεν λησμονώ). Ο Δημήτρης έπαιζε άπειρα μουσικά όργανα, συνέθετε, εμψύχωνε, σώπαινε, υπήρχε σιγαλά όπως μόνον οι ουσιαστικοί άνθρωποι γνωρίζουν…
Με το που άνοιξε το στόμα του ο Νικήτας Τσακίρογλου κι άκουσα τη μουσική να υπομνηματίζει ιδιοφυώς το μνημειώδες έργο, εκστασιάστηκα, κι είπα μέσα μου: «αυτό είναι: η μετάφραση ενός κώδικα σε άλλον, απολύτως επιτυχής, συμπληρωματικώς παραπληρωματική, σεβαστική και σημαίνουσα». Κι όταν βγήκε η τραγωδός Κατερίνα Διδασκάλου, με το πολυδιάστατο ηχείο της φωνητικής της υπάρξεως, τότε κατάλαβα το μεγαλείο του Δημήτρη Παπαδημητρίου. Δεν έντυσε απλώς την παράσταση: άφησε τον λόγο γυμνό και τον ανέδειξε χωρίς να τον σχολιάζει εμφανώς. Γι’ αυτό χρησιμοποιώ για τη μουσική του το ρήμα «υπομνηματίζω».
Τα σκηνικά με αποθάρρυναν λίγο. Ήταν κάπως αυτοσχέδια, σχεδόν ερασιτεχνικά. Αυτό το περιφερόμενο πολυχρησιμοποιημένο πανί, μου θύμιζε πολύ τις (ελληνικές) πειραματικές παραστάσεις της δεκαετίας του 1980. Και τα δέντρα και οι προβολές, όλα ήταν κατώτερης αισθητικής από τον ορθώς εκφερόμενο λόγο και την αριστουργηματική μουσική. Η χορογραφία της κίνησης των δευτεραγωνιστών και πρωταγωνιστών ήταν βεβαίως επαρκής, όμως είναι κρίμα να χωλαίνει μια τόσο καλή παράσταση ως προς την «όψιν» της.
Κατέληξα να κλείνω πολλές φορές τα μάτια για να απολαμβάνω τις εξαίσιες φωνές του Νικήτα Τσακίρογλου και της Κατερίνας Διδασκάλου, να αναδεικνύουν τα καζαντζάκεια νοήματα και – προ πάντων – την ιδανική μουσική δια χειρός και νοός Δημήτρη Παπαδημητρίου να τους προσδίδει μιαν οικουμενική διάσταση, η οποία τους αρμόζει και τη δικαιούνται.
Θα ήθελα να δω αυτό το έργο σε διεθνή περιοδεία, με τη συνοδεία μπαλέτου υψηλών προδιαγραφών και video–art από τον βίο και την πνευματική πολιτεία του Νίκου Καζαντζάκη, ενός από τους μεγαλύτερους διανοητές του εικοστού αιώνα. Τι κι αν «έχασε» το Νόμπελ; Όχι. Ο Καζαντζάκης δεν έχασε τίποτα. Το βραβείο Νόμπελ κι αυτοί που το μαγειρεύουν έχασαν ακόμα μία ευκαιρία να νομιμοποιήσουν την πολιτικάντικη αυθαιρεσία τους και να δώσουν μιαν επίφαση εγκυρότητας στον αμφιλεγόμενο θεσμό τους. Ο Καζαντζάκης έμεινε στην Ιστορία, πέρασε σχεδόν αλώβητος στην αθανασία και θα διαβάζεται πολλούς αιώνες μετά το πέρασμα στη Λήθη των βραβευμένων. Γιατί ήταν μαχητής, ανήσυχος πνευματικός άνθρωπος κι επηρέασε βαθύτατα τη Σκέψη του καιρού του. Όλα τα άλλα είναι φληναφήματα για ΜΑΤΑΙΟΚΑΜΑΤΟΥΣ. Τα βραβεία τιμούν την οξυδέρκεια αυτών που τα δίνουν και σε αυτή την ευλογημένη χώρα, ο φθόνος κι οι διαγκωνισμοί δίνουν και παίρνουν. Χρέος μας είναι να δημιουργούμε κι όχι να βραβειολογούμε.
Η παράσταση της «Ασκητικής» στο «Θέατρο Τζένη Καρέζη» σηματοδοτεί μια νέα εποχή στα θεατρικά μας πράγματα ανανεώνοντας την εν πολλοίς παγιδευμένη στο «γκλάμορους» και στο «ουάου!!!» πνευματική μας περιρρέουσα και διαρρέουσα ατμόσφαιρα.
Σημαίνουσα και σεμνή η σκηνοθετική δουλειά τού Πάνου Αγγελόπουλου.
Κωνσταντίνος Μπούρας
info από τον διαδικτυακό τόπο http://www.theatrotzenikarezi.com/
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Από 16 Οκτωβρίου 2015
Α Σ Κ Η Τ ΙΚΗ του Ν. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
||Φιλοσοφικό έργο σε θεατρική μορφή||
με τον Νικήτα Τσακίρογλου & την Κατερίνα Διδασκάλου.
Η επιτυχημένη θεατρική παράσταση , συνεχίζει για 5η χρονιά την πορεία της, σε σκηνοθεσία Πάνου Αγγελόπουλου και μουσική του Δημήτρη Παπαδημητρίου.
Ας ενωθούμε, ας πιαστούμε σφιχτά, ας σμίξουμε τις καρδιές μας, ας δημιουργήσουμε έναν εγκέφαλο και μιαν καρδιά στη Γης, ας δώσουμε ένα νόημα ανθρώπινο στον υπερανθρώπινον αγώνα!
Ν.ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ
Η τολμηρή απόπειρα παρουσίασης του φιλοσοφικού έργου, σε δραματική μορφή, κάνει τον θεατή να αποκτήσει μια πρωτόγνωρη, πιο ουσιώδη επικοινωνία με τις μεγάλες αγωνίες και τα ιδανικά του Νίκου Καζαντζάκη.
Ο λόγος της ” ΑΣΚΗΤΙΚΗΣ” μας οδηγεί σε άγνωστα μονοπάτια της ανθρώπινης εμπειρίας αποκαλύπτοντας, ταυτόχρονα, πολλές μεταφυσικές αλήθειες. Μας διαπαιδαγωγεί στον αγώνα της ζωής και μας διδάσκει ότι μέσα από τις δυσκολίες και τις αιματηρές μάχες, ο άνθρωπος, αν δεν φοβηθεί να αντιμετωπίσει τη φθορά του αλλά και το εσωτερικό του μεγαλείο, θα μπορέσει να απαντήσει στα μεγάλα ερωτηματικά της ζωής και να βρει τη λύτρωση.
Το έργο του Νίκου Καζαντζάκη έχει σημειώσει ευρεία διάδοση ,έχει βρει βαθιά απήχηση στις ψυχές των ανθρώπων, από διάφορες εθνικότητες και ανόμοιες πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις. Eπιβλήθηκε και καταξιώθηκε στα χρόνια μας, απέκτησε παγκόσμια φήμη και κέρδισε να παραμείνει κλασικό στη ροή των αιώνων.
Η δραματοποίηση φιλοσοφικών έργων, θέτουν μόνο μεγάλα ερωτήματα και δίνουν ερεθίσματα στους θεατές, να διεισδύσουν πιο βαθειά και πιο αληθινά στο κείμενο. Μέσα από αυτό το φιλοσοφικό έργο, εκείνο που αναζητάς ,είναι το φως και μέσα από την αναζήτηση αυτή βρίσκεις με ελεύθερη βούληση, το βασικό σου στόχο, την απόλυτη ελευθερία.
Πάνος Αγγελόπουλος
«Α Σ Κ Η ΤΙ Κ Η» του Ν. Καζαντζάκη.
Πρωταγωνιστούν :
Νικήτας Τσακίρογλου
Κατερίνα Διδασκάλου.
Συμμετέχουν οι ηθοποιοί:
Σοφία Κομηνέα, Δημήτρης Γρηγοριάδης, Μαρία Παπαφωτίου, Λευτέρης Βλάχος.
Ομάδα χορού – 5 ατόμων –
Θεατρική προσαρμογή – Σκηνοθεσία: Πάνος Αγγελόπουλος
Μουσική :Δημήτρης Παπαδημητρίου
Σκηνικά – Κοστούμια: Μάιρα Βαζαίου
Διεύθυνση Παραγωγής : Γιώργος Κολιοβέτας
Διεύθυνση Δημ.Σχέσεων : Μαρία Καλίτση
Video: Νίκος Μυλωνάς
Με την υποστήριξη των εκδόσεων ”ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ ”
INFO
Θεατρική Περίοδος : Oκτώβριος – Δεκέμβριος 2015
Έναρξη: 16 Oκτωβρίου
Παρασκευή – Σάββατο – Κυριακή.
Διάρκεια: 1 ώρα και 40 λεπτά
ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ:
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ &ΣΑΒΒΑΤΟ 21:15
ΚΥΡΙΑΚΗ 20:15
ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ: 18 ευρώ
μειωμένο 12 ευρώ
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ: 15 ευρώ | -Στο ταμείο του Θεάτρου ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ και στο viva.gr
ΕΙΔΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ: 12 ευρώ
