7 Απριλίου, 2014
ΕΠΟΧΗ ΕΚΠΤΩΣΕΩΝ στο ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ, ακόμα και για τον Ζιρωντού
Από τον θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Το να βλέπεις την “Τρελή τού Σαγιώ” με την Άννα Παναγιωτοπούλου στην πρώτη κρατική μας σκηνή δηλώνει σαφώς ότι διανύουμε μια κρίσιμη εποχή εκπτώσεων σε όλα τα επίπεδα. Απόδειξη ότι η Κρίση που βιώνουμε είναι κυρίως πολιτισμική και κρίση αξιών είναι ότι μετά την Κατίνα Παξινού (1966), την Δέσπω Διαμαντίδου το 1981 με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (που εμφανίστηκε για λίγες μέρες και στο κτήριο τής οδού Αγίου Κωνσταντίνου), και την εκπληκτική αιώνια ενζενύ τού ελληνικού μας θεάτρου, την Αντιγόνη Βαλάκου (2003), ο επώνυμος ρόλος τού αριστουργήματος τού Ζιρωντού δόθηκε σε μία γυναίκα ειδικευμένη σε ρόλους στρίγγλας γριάς, που τον ερμήνευσε άθλια: έχανε τα λόγια της (πουθενά ο Ζιρωντού δεν δηλώνει ότι η ηρωίδα του έχει περάσει σοβαρό εγκεφαλικό), έδειχνε έναν στριμμένο εαυτό που δεν συνάδει με την καλοκάγαθη φιλοσοφημένη “τρελή” και γενικώς η παράσταση εξενεύρισε όλους τους γνώστες τού κειμένου και τής ποιητικότητάς του.
Κάτω από την αφέλεια τού λόγου και τη χαριτωμένη σουρεαλιστικότητα τών προσώπων που παραπέμπουν στους “Αθλίους” τού Βίκτωρος Ουγκώ, υποφώσκει μια ουμανιστική, ουτοπική, αναρχική δημοκρατικότητα. Αυτό το “Ισότης Ελευθερία…” τής Γαλλικής Επανάστασης είναι και το πιστεύω του θεατρικού Ζαν Ζιρωντού, όπως τουλάχιστον αποκαλύπτεται και στην “Τρελή τού Σαγιώ”. Μια ομάδα περιθωριακών αποφασίζει να ξεφορτωθεί δια παντός τους εκμεταλλευτές που στερούν από τους ανθρώπους τη χαρά της ζωής.
Δυστυχώς ο σκηνοθέτης Πέτρος Ζούλιας κούρδισε την παράστασή του σε έναν υστερικό τόνο με αποτέλεσμα να χαθεί όλο το βάθος τού κειμένου και να μην αναδειχθεί η λαγαρή μετάφραση τού Γιάννη Ιορδανίδη. Κρίμα. Μήπως αντί να φιλοδοξήσουν να ανεβάσουν Ζιρωντού έπρεπε να παραγγείλουν μια επιθεώρηση σε γνωστό δίδυμο; Μήπως ο Σταμάτης Φασουλής θα ανεδείκνυε καλύτερα το γαλλικό πρωτότυπο, ακόμα κι αν το διασκεύαζε μέχρι να το κάνει δικό του, δηλαδή… αγνώριστο;
Σημεία τών καιρών. Λαέ, ρώτα, ερεύνα μάθε, μπες στο κτήριο τής Αγίου Κωνσταντίνου κι απαίτησε να σου εξηγήσουν πού πετάνε τα λεφτά σου.
Μετά λόγου γνώσεως,
Κωνσταντίνος Μπούρας
