Από τον θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
“Ο Εβραίος. Νόμος 205/1943 τής 29ης Μαΐου 1943)” του GianniClementi σε ελεύθερη απόδοση και διασκευή από τον Πέτρο Νάκο με την εκπληκτική πρωταγωνίστρια Μίνα Χειμώνα και σε μια καίρια διανομή επιστρέφει θριαμβευτικά για δεύτερη χρονιά στο AlteraPars.
Με το έργο του αυτό ο σύγχρονος θεατρικός συγγραφέας απέσπασε το Βραβείο καλύτερου σύγχρονου ιταλικού έργου το 2007. Ο Πέτρος Νάκος, έμπειρος θεατράνθρωπος και μαχητής τής σκηνής και τής πλατείας το εξελλήνισε χαρισματικά – ίσως υπέρ το δέον, αφού τα ονόματα και οι αναφορές στον Ιταλικό μικρόκοσμο τής Κατοχής δεν έπρεπε να θυμίζουν τόσο πολύ την αντίστοιχη ελληνική πραγματικότητα. Βεβαίως τόσο στη μετάφραση όσο και στη διασκευή επιβάλλονται οι αναλογίες, μέχρις όμως το δυσδιάκριτο εκείνο όριο τής πιστότητας στο αρχικό κείμενο. Άλλως πως ο διασκευαστής γίνεται συν-δημιουργός και καλό θα ήταν να συγγράψει ένα δικό του πόνημα. Παρά τις όποιες όμως δευτερευούσης σημασίας επιφυλάξεις μου, πρέπει να ομολογήσω ότι απόλαυσα για δεύτερη φορά αυτή τη μαύρη, την πικρή κωμωδία τής ανθρώπινης απληστίας.
Η Δέσποινα Χειμώνα διαμόρφωσε έναν σκηνικό χώρο ρεαλιστικό αλλά και αποστασιοποιημένα θεατρικό ταυτόχρονα, που επηρέασε τον στυλιζαρισμένο υποκριτικό κώδικα τών εξαίρετων ηθοποιών. Τα κοστούμια παρέπεμπαν ορθώς στον νεορεαλιστικό μεταπολεμικό κινηματογράφο.
Ο Ρίζος Τσιγάρης συνυπογράφει με τον συκηνοθέτη Πέτρο Νάκο τους εξπρεσιονιστικούς φωτισμούς, ενώ ο πολύ έμπειρος Ιάκωβος Δρόσος επιμελείται τη μουσική και συνθέτει γκραγκινιολικούς ήχους που παραπέμπουν ορθώς στο θρίλερ και στην αστυνομική κινηματογραφία.
Βοηθός σκηνοθέτη στο δύσκολο έργο του, ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος-Κυζούλης.
Από τις άψογες θεατρικές παραστάσεις τής χειμωνιάτικης κι εαρινής περιόδου.
Ο Κοσμάς Ζαχάρωφ περισσότερο αληθοφανής από τον Χάρη Σώζο στην περυσινή του ερμηνεία. Αν εξαιρέσεις το μάλλον υπερήλικο physique του, που προκαλούσε έντονη αντίθεση με την αειθαλλή και υπερκινητική νεανικότητα τής Μίνας Χειμώνα. Αταίριαστοι σκηνικώς ως σύζυγοι, κατέφυγαν σε στυλιζαρισμένες απολύτως ενδιαφέρουσες ερμηνείες με σαφή περιγράμματα και ορθή τονικότητα. Ρέουσα ρυθμολογία, πλούσια σε ημιτόνια κι αποχρώσεις.
Εκπληκτικός ο Γιάννης Παπαθανάσης στην ρεαλιστικότατη ερμηνεία του. Αυτός ο ηθοποιός έχει το χάρισμα τών παλιών κωμικών τού ελληνικού κινηματογράφου να γεμίζει το χώρο με την παρουσία του και να γίνεται εξαιρετικά συμπαθής στο κοινό.
Η όλη παράσταση αναδίδει το άρωμα μιας σπάνιας “μεσογειακότητας” (αρκετά με την ελληνικότητα – ο Ελληνισμός είναι υπερ-εθνικός).
Μην το χάσετε.
Συλλεκτικό το βιβλίο-πρόγραμμα.
Κωνσταντίνος Μπούρας
