Λέτα Κουτσοχέρα, μια μεγάλη αθόρυβη ολιγογράφος και ψυχάρα ποιήτρια, μεταφράζει, συμπληρώνει και διασκευάζει τους «Κρήτες» του Ευριπίδη από μια παγκόσμια ελληνοκεντρική οπτική.

 

Από τον ποιητή, θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα

 

Ως επαγγελματίας κριτικός βλέπω κάθε χρόνια περί τις 300 παραστάσεις, ανάμεσα στις οποίες εισαγόμενα σκουπίδια, ληγμένες πρωτοπορίες, αδιέξοδους πειραματισμούς, απροσχημάτιστους κι απροκάλυπτους βαυκαλισμούς και άλλα σε – ισμούς. Έτσι, το αισθητήριό μου έχει οξυνθεί κι αντιδρώ – ως οφείλω – δυναμικά απέναντι στην κακογουστιά, στον ωχαδερφισμό, στην προχειρότητα, στην έλλειψη έρευνας και μελέτης.

 

Είναι τόσο πολλοί πια οι ξενοσπουδαγμένοι  και ξενόδουλοι, τσανακογλείφτες «θεωρητικοί» του θεάτρου, που ντρέπεσαι να πεις ότι ξέρεις αρχαία ελληνικά, λατινικά και ότι διαβάζεις το αρχαίο δράμα στο πρωτότυπο. Ντρέπεσαι να ομολογήσεις ότι σε ψυχαγωγούν ακόμα οι αρχαιολογικές σου περιηγήσεις κι ότι εμπνέεσαι ως δημιουργός από τα κλασικά κείμενα. Μα γιατί βρε παιδιά; Ποιος άλλος λαός ρίχνει τα μαλάματα και τα ασημικά του στα σκουπίδια; Ποιος πετάει τα διαμαντικά του στην πυρά, προσάναμμα στο τζάκι της μιζέριας του; Εδώ γειτονικοί λαοί καπηλεύονται απλώς και μόνον ένα ένδοξο όνομα (και παρελθόν) για να υπάρξουν πολιτισμικά κι εμείς είμαστε έτοιμοι να τα χαρίσουμε όλα, να σκύψουμε το σβέρκο και να ξαναγίνουμε ραγιάδες; Απορώ κι εξίσταμαι. Και δεν είμαι ο μόνος. Η σιωπηλή πλειοψηφία.

 

Στον μεγάλο κρητο-μυκηναϊκό πολιτισμό κατεδύθη η Aρσινόη Λίλυ Καραδήμα

προκειμένου να χορογραφηθεί αυτό το εν πολλοίς άγνωστο αριστούργημα του Ευριπίδη. Άψογη κι εμπνευσμένη χορογραφία που παρέπεμπε στις Δελφικές Γιορτές του Σικελιανού και στις κλασικές χορογραφίες της αλησμόνητης Μάρθας Γκράχαμ. Κλασικισμός σημαίνει γεωμετρικότητα, αρμονία, γεωμετρείν, αριθμοσοφία πυθαγόρειος… και πολλά άλλα πράγματα που οι αμόρφωτοι σπουδαγμένοι της σήμερον δεν κατέχουν κι εμποδίζουν τους άλλους να θυμούνται τυφλώνοντας για άλλη μια φορά τη νέα γενιά. Μόνο που το μάτι του Κύκλωπα έχει το συνήθειο να ξαναγεννιέται. Κάπως σαν το συκώτι του Προμηθέα…

 

Άψογη η εκφορά του λόγου. Διαγράφηκαν τα νοήματα ανάγλυφα στη συνείδησή μας. Ερμηνείες μετρημένες, στερημένες υπερβολής. Ουδείς «έκλεψε την παράσταση». Δεν χρειάζεται να είμαστε κλέφτες κι αμαρτωλοί ΚΑΙ στο θέατρο. Παρακολουθώ αμήχανος (ενεός) αυτό το αισθητικό αντάρτικο πόλεων που έχουν στήσει διαλυτικά στοιχεία που δεν είναι απλώς μισελληνικά, αλλά μισούν κάθε τι διαφωτιστικό, ανθρώπινο, ουμανιστικό, που οδηγεί το Ανθρώπινο είδος προς την Γνώσιν και δι’ αυτής στην Ελευθερία….

 

Τελικά δεν είμαστε μόνοι. Άνθρωποι που μας μοιάζουν, άνθρωποι που νοιάζονται, άνθρωποι που μεριμνούν, αγρυπνούν και αγωνιούν για τη Γλώσσα, για τη Μνήμη, για το Κλασικό, για την Αρμονία… αφού χωρίς αυτά μήτε Ελευθερία, μήτε Δικαιοσύνη, μήτε Ισότητα, μήτε Αδελφοσύνη εφικτά εισίν.

 

Απαξάπαντες οι συντελεστές ηρωϊκοί κι αξιομνημόνευτοι:

 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

 

ΣΥΓΓΡΑΦΗ- ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ* -ΠΟΙΗΣΗ: Λέτα Κουτσοχέρα

ΧΟΡΟΓΡΑΦIEΣ/ ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΑ: Aρσινόη Λίλυ Καραδήμα

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Παρμενίδης Ιω. Μπουσίου

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΛΟΓΟΥ: Βίβιαν Ιωάννου

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: Λίνα Δαμασκοπούλου

EΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ: Dominique Delqausse

ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Δαήμων Φουστέρης

KAΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Αλεξία Πετροπούλου

ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ, PROPS: Εξηκίας Τριβουλίδης

ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ: KarakaΞa

*ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΟΥ Γεώργιου Σαμπατακάκη

​

​

ΕΡΜΗΝΕΥΟΥΝ:

​

ΔΑΙΔΑΛΟΣ: Αντώνης Μουλάς

ΠΑΣΙΦΑΗ: Βίβιαν Ιωάννου

ΜΙΝΩΑΣ: Παρμενίδης Μπουσίου

ΙΚΑΡΟΣ: Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος

ΜΗΤΕΡΑ ΘΕΑ ΤΩΝ ΟΦΕΩΝ: Αρσινόη Λίλυ Καραδήμα

ΧΟΡΟΣ: Λίνα Δαμασκοπούλου, Διώνη Γκανάτσιου, Νάνσυ Θωμά

ΜΥΣΤΕΣ ΙΔΑΙΟΥ ΔΙΟΣ: Aντώνης Πασβάντης, Μιχάλης Τακτικάκης, Βασίλης Βλαχοστέργιος.

 

 

 

Κωνσταντίνος Μπούρας

www.konstantinosbouras.gr

 

 

INFO:

 

https://www.theatroavaton.com/copy-of-akoy-anthropako-1

 

Ευριπίδη, Κρήτες

​

​

3 παραστάσεις στο Θέατρο ΑΒΑΤΟΝ, 27-28-29 Απριλίου, αφιερωμένες στην Παγκόσμια Ημέρα Χορού.

 

Το αινιγματικό έργο του Ευριπίδη «Κρήτες», αναζητά  να συνθέσει τα σπαράγματά του, τα οποία ζωντανεύουν επί σκηνής, δεμένα με μια μεταφυσική μινωική τελετουργική ατμόσφαιρα. Ένα ταξίδι στο χρόνο και το λαβύρινθο.  Στην Κνωσό, που σημαίνει Γνώση.

 

Και το όραμα του Δαίδαλου να μας οδηγεί μπρος- πίσω στο χρόνο, μέσα κι έξω από τις πτυχές και τους διαδρόμους του νου και της ψυχής μας. Ο μύθος της Πασιφάης, η θέση της ιερής γυναίκας, ο αινιγματικός ρόλος του χορού των μυστών, η ανδρική θυρσοτίναξη ως επισφράγισμα της ιερής ένωσης Πασιφάης-Ταύρου, ο χορός Σελήνης και Ηλίου, ο χορός της ζωής, η τελετουργία των όφεων, η Μεγάλη Μητέρα Θεά, και ο Ίκαρος σε μια μελαγχολική μονωδία πριν την πτώση του.

 

Μύηση. Απελευθέρωση. Μαγεία.

 

 

Η  τραγωδία ΚΡΗΤΕΣ του Ευριπίδη, γράφτηκε το  430 π.Χ  και σήμερα δε σώζονται,

παρά μόνο σπαράγματά της. Με προσεκτική ανασύνθεση και  ακαδημαϊκή μελέτη,

η Ομάδα Τέχνης & Χορού ΑΤΡΑΠΟΣ επιχειρεί  μια τελετουργική αναβίωση των μινωικών  μυστηρίων και έναν  αποσυμβολισμό του μύθου, με κοινωνικές, φυσικές, αλλά και  μεταφυσικές προεκτάσεις. Όταν ο Μίνωας λαμβάνει έναν πανέμορφο λευκό ταύρο  από τη θάλασσα, ένδειξη από το θεό Ποσειδώνα πως είναι ο ισχυρός βασιλιάς  της Κρήτης, δεν πράττει τη θυσία που είχε υποσχεθεί. Ως τιμωρία, η οργή

του Ποσειδώνα δημιουργεί μια ακαταμάχητη έλξη στη γυναίκα του Μίνωα, την

Πασιφάη, η οποία ζευγαρώνει με τον λευκό ταύρο, με τη βοήθεια του πολυμήχανου Δαίδαλου, κάτι που εξοργίζει τον Μίνωα. Από την ένωση αυτή γεννιέται ο Μινώταυρος,  ένα κράμα ανθρώπου και ζώου. Συμβολισμοί για τη ζωή, το χρόνο, το θάνατο, τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, τη Γνώση, το επέκεινα.

Μια διαφορετική προσέγγιση της τραγωδίας, με έντονες αναφορές στην τελετουργική κινησιολογία της μινωικής εποχής και χορογραφίες βγαλμένες από στιγμιότυπα αποτυπωμένα σε σπάνιους σφραγιδόλιθους.